Prijem
ŠKOLOVANJE PILOTA RV
Za školovanje kadra za potrebe RV 1944. oformljen je sabirni centar u ZEMUNU, PANČEVU i BELOJ CRKVI da bi dalje bili upućeni u NOVI SAD, dalje idu u CZP u ZEMUN, da bi kasnije bili prebačeni u NADALJ, / u Bačkoj / i u CZP u RUMI
Ovdje stoji podatak da je 3. 2. 1945. formirana je Prva podoficirska škola / škola za sve specijalnosti, pilote, mehaničare i ostale specijalnosti , kasnije nastaju škole za specijalnosti u Zemuniku , Kraljevu i Rajlovcu.
10. 12. 1944. U RUMI…AVIONI JAK-1/3 ………….PREOBUKA PILOTA ZA LOVCE ISTOVREMENO PREOBUKA ZA JURIŠNIKE U ZEMUNU……………AVIONI IL-2
U SOMBORU PREOBUKA ZA BOMBARDERE PE-2, POSLIJE U ZEMUNU
*10. 12. 1945. u Rumi preobuka za pilote lovce , posljednja grupa vrši preobuku od 25. 3. 1945. na aerodromu GOSPOĐINCI gdje je prebaziran zbog ratnih uvjeta.
Od 186 pilota – lovaca obučavanih na avionu tipa JAK , preobučavani od 10. 2. 1944. – 15. 4. 1945. završilo obuku 134 pilota. Obuka traje 35 dana, lete na avionima PO-2 , UT-2 , drugi lete na avionima JAK-1 , JAK-7 , zbog ubrzane popune jedinica RV. U vrijeme preobuke 13. 3. 1945. u Rumi poginuli piloti Josip Novaček i Lovro Martinčić.
*Piloti jurišne avijacije preobuka na aerodromu ZEMUN, posljednja grupa poslije 25. 3. 1945. na aerodromu NADALJ u Bačkoj.
Od 187 pilota jurišnika koji su preobučavani u 3 grupe: od 10.12. 1944. – 5. 4. 1945. obuku završilo 126 pilota na avionima IL-2 , obuka trajala 33 dana.
3.2.1945. NOVI SAD formirana VAZDUHOPLOVNO PODOFICIRSKA ŠKOLA
3. MJ. 1945. NA ZEMUNIKU formirana PILOTSKA ŠKOLA koju pohađa 50 PITOMACA
12. 9. 1945. PANČEVO formirana ŠKOLA ZA LETAČE….VVU / 101ŠK.PUK, 104 ŠP
1945. u I klasu VVU dolazi na školovanje 25 Albanskih i 31 Bugarski pilot.
3. 2. 1945. u NOVOM SADU formirana srednja podoficirska škola VPŠ , kasnije ona postaje Vazuhoplovna mehanička podoficirska škola VMPŠ , ona u 7. mj. 1945. ide u Kraljevo tu ostaje do 4. mj. 1946. i seli u Rajlovac gdje i ostaje, 1969. postaje Srednja vazduhoplovno tehnička škola SVTŠ.
U Kraljevu se ostaju školovati elektroničari.
Pilotska škola Zemunik ima udes 30. 5. 1945. na avionu Harvard pilot Nikola Vlahov pogiba, a drugi pilot Suljo Salimbegović teško ozlijeđen, avion otpisan.
Pilotska škola u Zemuniku se ukida, krajem 8.mj. 1945. sva tehnika, 24 aviona Tiger moth i 9 aviona Harvard prebazirani preko Zagreba u Ečku pitomci i sav nastavni kadar prebačeni u Pančevo
VVU nastaje integracijom ovih škola ustrojenih po uzoru na školovanje u SSSR-u
Na aerodromu Zemunik 1945. godine 1. LP nastao od 1 i 2 eskadrile i tu je tada dio 421 JAP-a čiji se veći dio nalazi u Sarajevu.
Rezolucija informbiroa odrazila se i na školovanje, pa tako nastaje reorganizacija.
Našao sam podatak da je zbog informbiroa VVU prebačen u Mostar, to se desilo kad je izviđački puk prebazirao u Pančevo, ne znam koliko je dugo tamo ostao
15.4. 1948. u Kovinu formirana Viša vazduhoplovna oficirska škola VVOŠ , je u sastavu 185 MAP
/ mješovitog avio puka / koji ima jedan puk avione tipa JAK-3 , IL-2 i PE-2 , VVOŠ zbog rezolucije informbiroa 1949. je iz sigurnosnih razloga prebačen u Ljubljanu.
Te iste godine 1948. započinje škola rezervnih oficira avijacije ŠROA, vjerojatno u Kovinu.
1949. VVU ima 30 aviona Aero-2, u to vrijeme izvršeni su letovi školskih aviona 212. i 213.
1. 10. 1949. započinje s radom Komandno štabna akademija KŠA, osnovana u Beogradu, ali prije toga bila je kraće vrijeme u Pančevu.
1950. godine VVU prerasta u Školu aktivnih oficira avijacije ŠAOA, iz koje se 1951. godine izdvaja Škola rezervnih oficira avijacije ŠROA.
1952. godine 185. MAP dobio je 3 eskadrile aviona tipa S-49C, VVOŠ prerasta i seli u Pulu, samo se po sebi nameće , iz Ljubljane. U ovoj školi bile su na školovanju 3 manje klase oficira RM, nakon 6 mjeseci teorije idu u Zemunik na letenje na izviđačkim zadacima kao letači , lete na avionima Mosquito Mk 38.
Godine 1952. ŠAOA prerasta u VVA, a istovremeno formira se Pilotska podoficirska škola PPŠ.
Iduća godina je zanimljiva 1953. dolazi do objedinjavanja VVA, PPŠ, ŠROA u Letački školski centar LŠC.
Sad mi nešto nije jasno, stoji u dokumentu da je u 9. mj. 1955. u Ljubljani formirana Vazduhoplovna aplikacijska škola VAPL. To je predpostavljam skola za komandni kadar za potrbe RV.
Tako ide sve do 1956. kad dolazi do reorganizacije u Prvu i Drugu pilotsku školu, u Puli započinje Vazduhoplovna škola za usavršavanje oficira avijacije na mlaznim avionima VŠUOA , u njen sastav ulazi VAPL iz Ljubljane i jedan školski lovački puk, one izvode obuku aktivnih i rezervnih pilota oficira i podoficira da bi se 1959. one integrirale i prerasle u VVA. Po drugoj informaciji koja mi se čini logičnom , gdje se kaže: TAKO JE DO 1961. REORGANIZACIJA , ULAZI U VVA ZEMUNIK.
1967. VŠVOA prestaje postojati kao samostalna, znači integrira se u sastav VVA.
Na školovanje dolaze omladinci iz srednjih škola pa je npr. VII klasa pitomaca prva klasa koja je formirana isključivo od omladinaca sa završenom malom maturom.
Selekcija kadra za ulazak u VVA poprima vrlo oštre kriterije.
Za VIII. klasu koja otpočinje školovanje 1951. godine uvjet je bio šest razreda gimnazije ili njoj ravne škole, već iduće 1952. kandidati za IX klasu morali su imati završenu veliku maturu, odnosno srednju školu. U tom periodu VVA traje 3 godine pitomci su imali nalet od oko 180 sati, što je bila solidna osnova za prelazak na borbene avione u jedinicama RV. Taj nalet se vršio u drugoj godini školovanja na školskom avionu Aero-2, te prelaznim tipom aviona 212. 213. u trećoj godini pitomci pored obuke u usvajanju elemenata tehnike pilotiranja, obučavaju se i u izvođenju borbenih djelovanja uz upotrebu streljačkog i bombarderskog naoružanja.
VIII klasa ŠAOA, koja je završila školovanje 1954. posljednja je tzv. masovna klasa u kojoj je školovanje počelo preko 300 kandidata, a završilo oko 200.
Stroži zahtjevi i povećana školska sprema kandidata učinili su svoje, broj kandidata za upis u VVA naglo se smanjio, tako je IX klasa brojala nekoliko desetina pitomaca, a slično je bilo i narednih godina.
Mali broj završenih pilota VVA nije bio dostatan da popuni jedinice RV potrebnim brojem pilota.
To je zahtijevalo primjenu novih mjera koje bi povećale broj kandidata za upis u VVA.
Na prijedlog generala Viktora Bubnja formirana je Vazduhoplovna gimnazija *Maršal Tito* kao pripremna škola za VVA. Škola počinje s radom 1961. u Mostaru
Reformom sistema školovanja u VVA i usklađivanjem školovanja u društvu VVA s trogodišnjeg prelazi na četverogodišnje školovanje. Usavršavanjem nastavnog procesa u VVA osigurano je školovanje pilotima lovačke avijacije, s tim je eliminirana potreba posebnih centara za preobuku na lovačkim avionima.
U sastavu VVA nalazi se poseban centar za obuku rezervnih oficira-pilota. Svake godine određen broj mladih ljudi iz svih krajeva zemlje završava predviđen program školovanja koji se sastoji iz teorijske i letačke obuke. Pitomci poslije jednogodišnjeg školovanja, te naknadnog stažiranja i vježbi postaju rezervni oficiri-piloti.
U VVA se školuje i znatan broj pilota nesvrstanih zemalja, od 1958. školuju se piloti iz Sudana , Etiopije, Zambije, Libije zatim još jedna generacija Sudana.
ZAKLJUČAK:
Razvoj školovanja u poslijeratnom periodu mogu se sažeto prikazati kroz razvoj i promjene nastavnog plana te sistema školovanja.
* PRVI PERIOD razvoja VVA od 1945-1949. godine pokazuje da je školovanje trajalo 2-2,5 godine, teorijska nastava je imala oko 20 predmeta i fond oko 1500 sati nastave, a letačka obuka iznosila je 90 sati.
* DRUGI PERIOD razvoja VVA od 1949-1960. godine , školovanje traje 3 godine, teorijska nastava iznosi oko 20 predmeta i fond oko 2000 sati , letačka obuka ima oko 200 sati i uključuje instrumentalno i noćno letenje.
* TREĆI PERIOD razvoja VVA od 1960- 1984. ovdje ima nekoliko faza razvoja
1960- 1968 u letačku obuku pitomaca uvode se klipni i mlazni avioni ,
1968- 1974. uvode se samo mlazni avioni,
1974- 1980. uvodi se 4 - godišnje školovanje
1981. uvode se nadzvučni i borbeni avioni.
*U 1965. godini školovanje traje 3 godine, teorijski sadržaji grupirani su u tri nastavna područja (MVP, opće vojno i zrakoplovno – stručno ) raspoređeno u 24 nastavna predmeta , s fondom preko 2100 sati, bez diplomskog rada. Letačka obuka realizira se putem selektivnog letenja, osnovna na početnom klipnom avionu i borbena obuka na do zvučno-mlaznom avionu sa naletom oko 210 sati, odnos teorija i letačka obuka 1:2 u godinama školovanja.
*U 1984. godini školovanje traje 4 godine, teorijski sadržaji grupirani su u pet nastavnih područja
( IPO, opće obrazovanje, opće vojno, zrakoplovno-stručno i fizičko ) i raspoređeno u 32 predmeta , sa fondom oko 2900 sati i izradom i obranom diplomskog rada. Letačka obuka realizira se putem selektivnog , osnovnog borbenog i namjenskog letenja na dozvučnim i nadzvučnim avionima sa oko 300 sati. Odnos teorije i letačke obuke je 1,5 :2,5 u godinama školovanja.
Ovi sadržaji usvajaju se kroz letačku obuku, odnosno vrste letenja kao što su , selektivno, osnovno, akrobatsko, navigacijsko, borbeno, instrumentalno, noćno, GRB i GCV.
Za školovanje kadra za potrebe RV 1944. oformljen je sabirni centar u ZEMUNU, PANČEVU i BELOJ CRKVI da bi dalje bili upućeni u NOVI SAD, dalje idu u CZP u ZEMUN, da bi kasnije bili prebačeni u NADALJ, / u Bačkoj / i u CZP u RUMI
Ovdje stoji podatak da je 3. 2. 1945. formirana je Prva podoficirska škola / škola za sve specijalnosti, pilote, mehaničare i ostale specijalnosti , kasnije nastaju škole za specijalnosti u Zemuniku , Kraljevu i Rajlovcu.
10. 12. 1944. U RUMI…AVIONI JAK-1/3 ………….PREOBUKA PILOTA ZA LOVCE ISTOVREMENO PREOBUKA ZA JURIŠNIKE U ZEMUNU……………AVIONI IL-2
U SOMBORU PREOBUKA ZA BOMBARDERE PE-2, POSLIJE U ZEMUNU
*10. 12. 1945. u Rumi preobuka za pilote lovce , posljednja grupa vrši preobuku od 25. 3. 1945. na aerodromu GOSPOĐINCI gdje je prebaziran zbog ratnih uvjeta.
Od 186 pilota – lovaca obučavanih na avionu tipa JAK , preobučavani od 10. 2. 1944. – 15. 4. 1945. završilo obuku 134 pilota. Obuka traje 35 dana, lete na avionima PO-2 , UT-2 , drugi lete na avionima JAK-1 , JAK-7 , zbog ubrzane popune jedinica RV. U vrijeme preobuke 13. 3. 1945. u Rumi poginuli piloti Josip Novaček i Lovro Martinčić.
*Piloti jurišne avijacije preobuka na aerodromu ZEMUN, posljednja grupa poslije 25. 3. 1945. na aerodromu NADALJ u Bačkoj.
Od 187 pilota jurišnika koji su preobučavani u 3 grupe: od 10.12. 1944. – 5. 4. 1945. obuku završilo 126 pilota na avionima IL-2 , obuka trajala 33 dana.
3.2.1945. NOVI SAD formirana VAZDUHOPLOVNO PODOFICIRSKA ŠKOLA
3. MJ. 1945. NA ZEMUNIKU formirana PILOTSKA ŠKOLA koju pohađa 50 PITOMACA
12. 9. 1945. PANČEVO formirana ŠKOLA ZA LETAČE….VVU / 101ŠK.PUK, 104 ŠP
1945. u I klasu VVU dolazi na školovanje 25 Albanskih i 31 Bugarski pilot.
3. 2. 1945. u NOVOM SADU formirana srednja podoficirska škola VPŠ , kasnije ona postaje Vazuhoplovna mehanička podoficirska škola VMPŠ , ona u 7. mj. 1945. ide u Kraljevo tu ostaje do 4. mj. 1946. i seli u Rajlovac gdje i ostaje, 1969. postaje Srednja vazduhoplovno tehnička škola SVTŠ.
U Kraljevu se ostaju školovati elektroničari.
Pilotska škola Zemunik ima udes 30. 5. 1945. na avionu Harvard pilot Nikola Vlahov pogiba, a drugi pilot Suljo Salimbegović teško ozlijeđen, avion otpisan.
Pilotska škola u Zemuniku se ukida, krajem 8.mj. 1945. sva tehnika, 24 aviona Tiger moth i 9 aviona Harvard prebazirani preko Zagreba u Ečku pitomci i sav nastavni kadar prebačeni u Pančevo
VVU nastaje integracijom ovih škola ustrojenih po uzoru na školovanje u SSSR-u
Na aerodromu Zemunik 1945. godine 1. LP nastao od 1 i 2 eskadrile i tu je tada dio 421 JAP-a čiji se veći dio nalazi u Sarajevu.
Rezolucija informbiroa odrazila se i na školovanje, pa tako nastaje reorganizacija.
Našao sam podatak da je zbog informbiroa VVU prebačen u Mostar, to se desilo kad je izviđački puk prebazirao u Pančevo, ne znam koliko je dugo tamo ostao
15.4. 1948. u Kovinu formirana Viša vazduhoplovna oficirska škola VVOŠ , je u sastavu 185 MAP
/ mješovitog avio puka / koji ima jedan puk avione tipa JAK-3 , IL-2 i PE-2 , VVOŠ zbog rezolucije informbiroa 1949. je iz sigurnosnih razloga prebačen u Ljubljanu.
Te iste godine 1948. započinje škola rezervnih oficira avijacije ŠROA, vjerojatno u Kovinu.
1949. VVU ima 30 aviona Aero-2, u to vrijeme izvršeni su letovi školskih aviona 212. i 213.
1. 10. 1949. započinje s radom Komandno štabna akademija KŠA, osnovana u Beogradu, ali prije toga bila je kraće vrijeme u Pančevu.
1950. godine VVU prerasta u Školu aktivnih oficira avijacije ŠAOA, iz koje se 1951. godine izdvaja Škola rezervnih oficira avijacije ŠROA.
1952. godine 185. MAP dobio je 3 eskadrile aviona tipa S-49C, VVOŠ prerasta i seli u Pulu, samo se po sebi nameće , iz Ljubljane. U ovoj školi bile su na školovanju 3 manje klase oficira RM, nakon 6 mjeseci teorije idu u Zemunik na letenje na izviđačkim zadacima kao letači , lete na avionima Mosquito Mk 38.
Godine 1952. ŠAOA prerasta u VVA, a istovremeno formira se Pilotska podoficirska škola PPŠ.
Iduća godina je zanimljiva 1953. dolazi do objedinjavanja VVA, PPŠ, ŠROA u Letački školski centar LŠC.
Sad mi nešto nije jasno, stoji u dokumentu da je u 9. mj. 1955. u Ljubljani formirana Vazduhoplovna aplikacijska škola VAPL. To je predpostavljam skola za komandni kadar za potrbe RV.
Tako ide sve do 1956. kad dolazi do reorganizacije u Prvu i Drugu pilotsku školu, u Puli započinje Vazduhoplovna škola za usavršavanje oficira avijacije na mlaznim avionima VŠUOA , u njen sastav ulazi VAPL iz Ljubljane i jedan školski lovački puk, one izvode obuku aktivnih i rezervnih pilota oficira i podoficira da bi se 1959. one integrirale i prerasle u VVA. Po drugoj informaciji koja mi se čini logičnom , gdje se kaže: TAKO JE DO 1961. REORGANIZACIJA , ULAZI U VVA ZEMUNIK.
1967. VŠVOA prestaje postojati kao samostalna, znači integrira se u sastav VVA.
Na školovanje dolaze omladinci iz srednjih škola pa je npr. VII klasa pitomaca prva klasa koja je formirana isključivo od omladinaca sa završenom malom maturom.
Selekcija kadra za ulazak u VVA poprima vrlo oštre kriterije.
Za VIII. klasu koja otpočinje školovanje 1951. godine uvjet je bio šest razreda gimnazije ili njoj ravne škole, već iduće 1952. kandidati za IX klasu morali su imati završenu veliku maturu, odnosno srednju školu. U tom periodu VVA traje 3 godine pitomci su imali nalet od oko 180 sati, što je bila solidna osnova za prelazak na borbene avione u jedinicama RV. Taj nalet se vršio u drugoj godini školovanja na školskom avionu Aero-2, te prelaznim tipom aviona 212. 213. u trećoj godini pitomci pored obuke u usvajanju elemenata tehnike pilotiranja, obučavaju se i u izvođenju borbenih djelovanja uz upotrebu streljačkog i bombarderskog naoružanja.
VIII klasa ŠAOA, koja je završila školovanje 1954. posljednja je tzv. masovna klasa u kojoj je školovanje počelo preko 300 kandidata, a završilo oko 200.
Stroži zahtjevi i povećana školska sprema kandidata učinili su svoje, broj kandidata za upis u VVA naglo se smanjio, tako je IX klasa brojala nekoliko desetina pitomaca, a slično je bilo i narednih godina.
Mali broj završenih pilota VVA nije bio dostatan da popuni jedinice RV potrebnim brojem pilota.
To je zahtijevalo primjenu novih mjera koje bi povećale broj kandidata za upis u VVA.
Na prijedlog generala Viktora Bubnja formirana je Vazduhoplovna gimnazija *Maršal Tito* kao pripremna škola za VVA. Škola počinje s radom 1961. u Mostaru
Reformom sistema školovanja u VVA i usklađivanjem školovanja u društvu VVA s trogodišnjeg prelazi na četverogodišnje školovanje. Usavršavanjem nastavnog procesa u VVA osigurano je školovanje pilotima lovačke avijacije, s tim je eliminirana potreba posebnih centara za preobuku na lovačkim avionima.
U sastavu VVA nalazi se poseban centar za obuku rezervnih oficira-pilota. Svake godine određen broj mladih ljudi iz svih krajeva zemlje završava predviđen program školovanja koji se sastoji iz teorijske i letačke obuke. Pitomci poslije jednogodišnjeg školovanja, te naknadnog stažiranja i vježbi postaju rezervni oficiri-piloti.
U VVA se školuje i znatan broj pilota nesvrstanih zemalja, od 1958. školuju se piloti iz Sudana , Etiopije, Zambije, Libije zatim još jedna generacija Sudana.
ZAKLJUČAK:
Razvoj školovanja u poslijeratnom periodu mogu se sažeto prikazati kroz razvoj i promjene nastavnog plana te sistema školovanja.
* PRVI PERIOD razvoja VVA od 1945-1949. godine pokazuje da je školovanje trajalo 2-2,5 godine, teorijska nastava je imala oko 20 predmeta i fond oko 1500 sati nastave, a letačka obuka iznosila je 90 sati.
* DRUGI PERIOD razvoja VVA od 1949-1960. godine , školovanje traje 3 godine, teorijska nastava iznosi oko 20 predmeta i fond oko 2000 sati , letačka obuka ima oko 200 sati i uključuje instrumentalno i noćno letenje.
* TREĆI PERIOD razvoja VVA od 1960- 1984. ovdje ima nekoliko faza razvoja
1960- 1968 u letačku obuku pitomaca uvode se klipni i mlazni avioni ,
1968- 1974. uvode se samo mlazni avioni,
1974- 1980. uvodi se 4 - godišnje školovanje
1981. uvode se nadzvučni i borbeni avioni.
*U 1965. godini školovanje traje 3 godine, teorijski sadržaji grupirani su u tri nastavna područja (MVP, opće vojno i zrakoplovno – stručno ) raspoređeno u 24 nastavna predmeta , s fondom preko 2100 sati, bez diplomskog rada. Letačka obuka realizira se putem selektivnog letenja, osnovna na početnom klipnom avionu i borbena obuka na do zvučno-mlaznom avionu sa naletom oko 210 sati, odnos teorija i letačka obuka 1:2 u godinama školovanja.
*U 1984. godini školovanje traje 4 godine, teorijski sadržaji grupirani su u pet nastavnih područja
( IPO, opće obrazovanje, opće vojno, zrakoplovno-stručno i fizičko ) i raspoređeno u 32 predmeta , sa fondom oko 2900 sati i izradom i obranom diplomskog rada. Letačka obuka realizira se putem selektivnog , osnovnog borbenog i namjenskog letenja na dozvučnim i nadzvučnim avionima sa oko 300 sati. Odnos teorije i letačke obuke je 1,5 :2,5 u godinama školovanja.
Ovi sadržaji usvajaju se kroz letačku obuku, odnosno vrste letenja kao što su , selektivno, osnovno, akrobatsko, navigacijsko, borbeno, instrumentalno, noćno, GRB i GCV.
Poslednji izmenio dana Čet Jul 19, 2007 2:34 am, izmenjeno ukupno 1 puta
