Prijem
AMCA program ranije poznat pod nazivom Borbeni avion srednje kategorije (Medium Combat Aircraft – MCA) predstavlja projekat razvoja stelt lovca pete generacije, jednosjeda pogonjenog sa dva motora i višenamjenskog karaktera za potrebe RV Indije (Indian Air Force – IAF) a takođe i RM Indije (Indian Navy) u mornaričkoj verziji ovog tipa budućeg lovca.
U svojim misijama budući lovac dopunjavao bi se sa ostalim lovcima u sastavu RV Indije poput HAL Tejas, Su-30 MKI, buduće indijske verzije Suhoj T-50 koji će biti razvijen u okviru FGFA projekta. Odluka o razvoju lovca pete generacije donijeta je 2006.godine kada je tadašnji indijski ministar odbrane Pranab Mukerdži (Pranab Mukherjee) najavio da indijska vlada na osnovu iskustava stečenih u razvoju modernog lovca četvrte generacije HAL Tejas (koji je uveden u operativnu upotrebu RV Indije nakon deset godina trajanja programa letnih testiranja) razmatra započinjanje MCA programa, a 2008.godine RV Indije zatražilo je detaljan izveštaj o perspektivama razvoja stelt lovca pete generacije u okviru tadašnjeg MCA (današnjeg AMCA) razvojnog programa da bi 2009.godine početni rad na razvoju lovca naredne generacije bio i javno objavljen.
Aprila 2010.godine RV Indije smjestilo je lovac naredne generacije u kategoriju lovaca srednje težine sa procenjenom maksimalnom težinom u polijetanju od oko 25 tona. Do avgusta 2011.godine došlo se do preliminarne faze u dizajniranju budućeg borbenog aviona a do jula 2012.godine kompletirane su opšte specifikacije karakteristika budućeg tipa lovca. Predviđeno je da budući lovac u okviru razvojnog programa AMCA nosi oko dvije tone naoružanja u svojim unutrašnjim spremnicima uz četiri tone unutrašnjeg goriva. Naravno, nošenje naoružanja na spoljašnjim podvesnicima ispod krila povećava kapacitet i ubojitost letelice ali to se čini samo ukoliko se prodire kroz područja gdje je opasnost od protivničke PVO uglavnom zanemarljiva.
Predviđeno je da maksimalna brzina letelice iznosi oko 1.8 Maha a maksimalna visina leta oko 15.000 metara. Na razvoju novog lovca u okviru AMCA projekta rade kompanije Aeronautical Development Agency kao kompanija koja radi na dizajnu letelice I Hindustan Aeronautics Limited (HAL) u čijim pogonima će biti proizvođen novi tip lovca. Pogonsku grupu budućeg lovca činiće motori GTRE GTX-35 VS Kaveri proizvod Establišmenta za razvoj gasnih turbina (Gas Turbine Research Establishment – GTRE) laboratorije koja radi u okviru Odbrambene razvojno-istraţivačke organizacije (Defence Research and Development Organisation – DRDO) sa sedištem u Bavanu (Bhavan) kod Nju Delhija (New Delhi) . GTRE GTX-35 VS Kaveri predstavlja pogonsku grupu na današnjim lovcima četvrte generacije HAL Tejas i razvija snagu od 52 kN bez dodatnog sagorijevanja I 81 kN sa dodatnim sagorijevanjem. Naravno, za potrebe pogonske grupe na budućem lovcu razvijanom u okviru AMCA programa vjerovatno će biti razvijena
verzija ovog tipa motora sa mnogo većom snagom u odnosu na današnje GTRE GTX-35 VS Kaveri motore (eventualno oko 100 kN bez dodatnog sagorijevanja I oko 150 kN sa dodatnim sagorijevanjem a osim toga lovac u okviru razvojnog programa AMCA biće dvomotorac za razliku od HAL Tejas koji je jednomotorac) .
Motori na budućem lovcu u okviru AMCA programa biće opremljeni vektorskim potiskom i moguće je da će taj budući lovac moći da postiže superkrstareće brzine.
U toku su poslovni pregovori sa Francuskom o zajedničkom razvoju motora za taj budući tip lovca. Budući lovac u okviru AMCA projekta biće dizajniran da posjeduje veoma mali radarski odraz sa serpentinastim uvodncima vazduha,primarnim vidom nošenja naoružanja u unutrašnjim spremnicima, sa velikim procentom kompozitnih i ostalih naprednih vrsta materijala u konstrukciji letelice.
U svrhu postizanja visokih stelt karakteristika konstrukcija letjelice biće optimizovanog oblika, sa poklapajućim ivicama, strukturom letelice u kojoj će biti inkorporirano mnoštvo senzora i prijemnih antena, dizajn mlaznica izduvnika motora biće posebno prilagođen odavanju što manjeg toplotnog odraza, sistem za hlađenje motora takođe će sprječavati suvišno odavanje toplote uz redukovanu temperaturu izduvnika.
Elektronski i senzorski sistemi budućeg lovca sastojaće se od naprednog AESA radara, sistema infracrvene pretrage i praćenja (Infrared Search and Track – IRST), sistema za elektronsko ratovanje kao i sistema za upozoravanje na lansiranje protivničkih projektila vazduh-vazduh i zemlja-vazduh u punom krugu oko letelice.
Predviđeno je da će budući lovac moći da nosi projektile tipa Astra indijske proizvodnje i druge napredne tipove projektila vazduh-vazduh kao i standoff naoružanje sa raznim vrstama naoružanja sa preciznim navođenjem. Za budući lovac je predviđena sposobnost produženog dometa navođenja projektila ka meti uz mogućnost ispaljivanja projektila vazduh-vazduh i vazduh zemlja pri supersoničnim brzinama.
U početnoj fazi razvoja uloženo je oko 2 milijarde dolara na ime troškova razvoja I testiranja dva letna demonstratora i sedam prototipova. To su naravno samo početni
troškovi a ukupni troškovi razvoja novog lovca u okviru AMCA programa biće mnogo veći i vjerovatno će iznositi par desetina milijardi dolara tokom cijelog perioda trajanja programa. Prema trenutnim planovima let prvih prototipova I započinjanje programa testiranja predviđeni su za 2017.godinu, a okončanje letnih testiranja i uvođenje u operativnu upotrebu očekuju se u toku 2022.godine.
Korisnici ovog tipa lovca u okviru AMCA projekta predviđeno je da budu RV Indije kao i RM Indije koja će koristiti posebno dizajniranu mornaričku verziju ovog lovca. Postoji mogućnost da bi indijske kompanije koje rade na razvoju novog lovca mogle da se eventualno udruže sa inostranim partnerima poput ruskih kompanija MiG i Suhoj (kao što je slučaj u okviru PAKFA/FGFA projekta I partnerstva kompanija HAL i Suhoj u okviru tih razvojnih programa) radi smanjenja troškova finansiranja cjelokupnog razvojnog projekta, da li će to biti slučaj I u okviru AMCA programa to tek ostaje da se vidi u narednim godinama u toku trajanja programa.
Kao što se može vidjeti iz navedenih projekata budućih lovaca pete generacije koje planira nekoliko zemalja u svijetu uz lovce pete generacije koji su trenutno u operativnoj upotrebi (F-22) i one čiji program testiranja je u toku (F-35, Suhoj T-50 sa J-20 i J-31) stelt lovci pete generacije postaju jedan od glavnih globalnih vojnih trendova koji će obilježiti narednih par decenija prve polovine 21.vijeka.
U svojim misijama budući lovac dopunjavao bi se sa ostalim lovcima u sastavu RV Indije poput HAL Tejas, Su-30 MKI, buduće indijske verzije Suhoj T-50 koji će biti razvijen u okviru FGFA projekta. Odluka o razvoju lovca pete generacije donijeta je 2006.godine kada je tadašnji indijski ministar odbrane Pranab Mukerdži (Pranab Mukherjee) najavio da indijska vlada na osnovu iskustava stečenih u razvoju modernog lovca četvrte generacije HAL Tejas (koji je uveden u operativnu upotrebu RV Indije nakon deset godina trajanja programa letnih testiranja) razmatra započinjanje MCA programa, a 2008.godine RV Indije zatražilo je detaljan izveštaj o perspektivama razvoja stelt lovca pete generacije u okviru tadašnjeg MCA (današnjeg AMCA) razvojnog programa da bi 2009.godine početni rad na razvoju lovca naredne generacije bio i javno objavljen.
Aprila 2010.godine RV Indije smjestilo je lovac naredne generacije u kategoriju lovaca srednje težine sa procenjenom maksimalnom težinom u polijetanju od oko 25 tona. Do avgusta 2011.godine došlo se do preliminarne faze u dizajniranju budućeg borbenog aviona a do jula 2012.godine kompletirane su opšte specifikacije karakteristika budućeg tipa lovca. Predviđeno je da budući lovac u okviru razvojnog programa AMCA nosi oko dvije tone naoružanja u svojim unutrašnjim spremnicima uz četiri tone unutrašnjeg goriva. Naravno, nošenje naoružanja na spoljašnjim podvesnicima ispod krila povećava kapacitet i ubojitost letelice ali to se čini samo ukoliko se prodire kroz područja gdje je opasnost od protivničke PVO uglavnom zanemarljiva.
Predviđeno je da maksimalna brzina letelice iznosi oko 1.8 Maha a maksimalna visina leta oko 15.000 metara. Na razvoju novog lovca u okviru AMCA projekta rade kompanije Aeronautical Development Agency kao kompanija koja radi na dizajnu letelice I Hindustan Aeronautics Limited (HAL) u čijim pogonima će biti proizvođen novi tip lovca. Pogonsku grupu budućeg lovca činiće motori GTRE GTX-35 VS Kaveri proizvod Establišmenta za razvoj gasnih turbina (Gas Turbine Research Establishment – GTRE) laboratorije koja radi u okviru Odbrambene razvojno-istraţivačke organizacije (Defence Research and Development Organisation – DRDO) sa sedištem u Bavanu (Bhavan) kod Nju Delhija (New Delhi) . GTRE GTX-35 VS Kaveri predstavlja pogonsku grupu na današnjim lovcima četvrte generacije HAL Tejas i razvija snagu od 52 kN bez dodatnog sagorijevanja I 81 kN sa dodatnim sagorijevanjem. Naravno, za potrebe pogonske grupe na budućem lovcu razvijanom u okviru AMCA programa vjerovatno će biti razvijena
verzija ovog tipa motora sa mnogo većom snagom u odnosu na današnje GTRE GTX-35 VS Kaveri motore (eventualno oko 100 kN bez dodatnog sagorijevanja I oko 150 kN sa dodatnim sagorijevanjem a osim toga lovac u okviru razvojnog programa AMCA biće dvomotorac za razliku od HAL Tejas koji je jednomotorac) .
Motori na budućem lovcu u okviru AMCA programa biće opremljeni vektorskim potiskom i moguće je da će taj budući lovac moći da postiže superkrstareće brzine.
U toku su poslovni pregovori sa Francuskom o zajedničkom razvoju motora za taj budući tip lovca. Budući lovac u okviru AMCA projekta biće dizajniran da posjeduje veoma mali radarski odraz sa serpentinastim uvodncima vazduha,primarnim vidom nošenja naoružanja u unutrašnjim spremnicima, sa velikim procentom kompozitnih i ostalih naprednih vrsta materijala u konstrukciji letelice.
U svrhu postizanja visokih stelt karakteristika konstrukcija letjelice biće optimizovanog oblika, sa poklapajućim ivicama, strukturom letelice u kojoj će biti inkorporirano mnoštvo senzora i prijemnih antena, dizajn mlaznica izduvnika motora biće posebno prilagođen odavanju što manjeg toplotnog odraza, sistem za hlađenje motora takođe će sprječavati suvišno odavanje toplote uz redukovanu temperaturu izduvnika.
Elektronski i senzorski sistemi budućeg lovca sastojaće se od naprednog AESA radara, sistema infracrvene pretrage i praćenja (Infrared Search and Track – IRST), sistema za elektronsko ratovanje kao i sistema za upozoravanje na lansiranje protivničkih projektila vazduh-vazduh i zemlja-vazduh u punom krugu oko letelice.
Predviđeno je da će budući lovac moći da nosi projektile tipa Astra indijske proizvodnje i druge napredne tipove projektila vazduh-vazduh kao i standoff naoružanje sa raznim vrstama naoružanja sa preciznim navođenjem. Za budući lovac je predviđena sposobnost produženog dometa navođenja projektila ka meti uz mogućnost ispaljivanja projektila vazduh-vazduh i vazduh zemlja pri supersoničnim brzinama.
U početnoj fazi razvoja uloženo je oko 2 milijarde dolara na ime troškova razvoja I testiranja dva letna demonstratora i sedam prototipova. To su naravno samo početni
troškovi a ukupni troškovi razvoja novog lovca u okviru AMCA programa biće mnogo veći i vjerovatno će iznositi par desetina milijardi dolara tokom cijelog perioda trajanja programa. Prema trenutnim planovima let prvih prototipova I započinjanje programa testiranja predviđeni su za 2017.godinu, a okončanje letnih testiranja i uvođenje u operativnu upotrebu očekuju se u toku 2022.godine.
Korisnici ovog tipa lovca u okviru AMCA projekta predviđeno je da budu RV Indije kao i RM Indije koja će koristiti posebno dizajniranu mornaričku verziju ovog lovca. Postoji mogućnost da bi indijske kompanije koje rade na razvoju novog lovca mogle da se eventualno udruže sa inostranim partnerima poput ruskih kompanija MiG i Suhoj (kao što je slučaj u okviru PAKFA/FGFA projekta I partnerstva kompanija HAL i Suhoj u okviru tih razvojnih programa) radi smanjenja troškova finansiranja cjelokupnog razvojnog projekta, da li će to biti slučaj I u okviru AMCA programa to tek ostaje da se vidi u narednim godinama u toku trajanja programa.
Kao što se može vidjeti iz navedenih projekata budućih lovaca pete generacije koje planira nekoliko zemalja u svijetu uz lovce pete generacije koji su trenutno u operativnoj upotrebi (F-22) i one čiji program testiranja je u toku (F-35, Suhoj T-50 sa J-20 i J-31) stelt lovci pete generacije postaju jedan od glavnih globalnih vojnih trendova koji će obilježiti narednih par decenija prve polovine 21.vijeka.