Prijem
Danko Borojević
Konstruktor: Avion je konstruisan u konstruktorskom birou koji nosi ime konstruktora Artjom Ivanovič Mikojana(Артём Ива́нович Микоя́н) i Mihail Iosifovič Gureviča(Михаил Иосифович Гуревич).
Namena: Jednomotorni mlazni lovački avion s promenjivom geometrijom krila, jednosed.
Verzije:
23-01 (prototip aviona zasnovan na konstrukciji delta krila sa trouglastom osnovom, pogonjen sa glavnim motorom R-27-300 i sa dva pomoćna motora D-36-35),
23-11 (prototip aviona s promenjivom geometrijom krila pogonjen motorom AL-7F-1. Ukupno je proizvedeno devet prototipova),
MiG-23S (prva serijska verzija lovca pogonjena motorom R-27F2M-300 i opremljena radarom RP-22SM Safir-22SM),
MiG-23M (poboljšani lovac pogonjen motorom R-29-300 opremljen radarom Safir-23D-III i naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh R-23 srednjeg dometa i četiri rakete vazduh-vazduh R-60 malog dometa),
MiG-23MF (lovac namenjen potrebama zemalja Varšavskog ugovora opremljen radarom Safir-23E i naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh R-23 srednjeg dometa i četiri rakete vazduh-vazduh R-60 malog dometa. Isporučen i nekim arapskim zemljama),
MiG-23MS (lovac s uprošćenom avionikom opremljen radarom RP-22 Safir-21 i naoružan sa raketama vazduh-vazduh K-13M, R-3S, R-3R isporučen vazduhoplovstvima Alžira, Iraka, Egipta i Sirije),
MiG-23ML (modifikovani lovac pogonjen motorom R-35-300 opremljen radarom N003 Safir-23ML i naoružan slično kao i verzije M i MF),
MiG-23MLA (modifikovani lovac opremljen radarom Safir-23MLA i naoružan kao i verzije M i MF, stom razlikom što može da nosi i rakete vazduh-vazduh R-24),
MiG-23P (presretački avion opremljen radarom Safir-23P namenjen isključivo naoružavanju lovačkih jedinica PVO SSSR),
MiG-23MLD (višenamenski borbeni avion opremljen radarom N008 Safir-23MLA-11 i ima mogućnost veće nosivosti ubojnih sredstava),
MiG-23B (jurišnik pogonjen motorom AL-21F-3),
MiG-23BN (jurišnik namenjen izvozu pogonjen motorom R-29B-300),
MiG-23U (prototip dvoseda za obuku),
MiG-23UB (standardni dvosed za obuku), MiG-23UM (lovački dvosed namenjen za preobuku, borbenu obuku i proveru sposobnosti pilota).
Pogonska grupa: - MiG-23S/UB/UM: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-27F2M-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 68,0 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 97,8 kN.
U unutrašnjim rezervoarima do 3700 litara goriva (MiG-23UB/UM 3520 litara goriva). Ispod trupa nosi dopunski rezervoar kapaciteta 800 litara goriva.
- MiG-23M/MF/MS: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-29-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 81,8 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 113,4 kN.
U unutrašnjim rezervoarima do 4090 litara goriva. Tri spoljna dopunska rezervoara kapaciteta po 800 litara goriva (3 x 800 litara).
- MiG-23ML/MLA/MLD/P: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-35-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 83,8 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 128,0 kN.
U unutrašnjim rezervoarima 5750 litara goriva. U spoljnim rezervoarima 4 x 800 litara goriva.
- MiG-23B: Jedan turbomlazni motor Ljuljka AL-21F-3, potiska bez dopunskog sagorevanja 78,40 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 110,5 kN.
U unutrašnjim rezervoarima do 4600 litara goriva.
- MiG-23BN: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-29B-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 78,40 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 112,70 kN.
Dimenzije:
Razmah krila na 72 stepena 6,84 m (MiG-23S), 7,78 m (MiG-23B, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P, UB), 7,80 m (MiG-23BN);
razmah krila na 16 stepeni 13,97 m (MiG-23BN 14,00 m); dužina 16,70 m (MiG-23UB, B, BN, ML, MLA, MLD, P), 16,71 m (MiG-23M, MF, MS);
visina 4,28 m (MiG-23BN), 4,50 m (MiG-23S), 4,82 m (MiG-23UB, M, MF, MS), 5,00 m (MiG-23ML, MLA, MLD, P), 5,15 m (MiG-23B);
površina krila na 72 stepena 32,60 m2 (MiG-23S), 34,16 m2 (MiG-23UB, B, BN, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P); površina krila na 16 stepeni 35,10 m2 (MiG-23S), 37,25 m2 (MiG-23BN), 37,27 m2 (MiG-23UB, B, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P); m.pr. 9790 kg (MiG-23S), 10215 kg (MiG-23P), 10230 kg (MiG-23ML, MLA, MLD), 10441 kg (MiG-23B), 10890 kg (MiG-23M, MF, MS), 10920 kg (MiG-23UB), 11200 kg (MiG-23BN);
masa normalna u poletanju 14090 kg (MiG-23S), 14770 kg (MiG-23ML, MLA, MLD), 14900 kg (MiG-23P), 15080 kg (MiG-23UB), 15600 kg (MiG-23BN), 15700 kg (MiG-23M, MF, MS), 16470 kg (MiG-23B), m.maks. 14800 kg (MiG-23S), 16520 kg (MiG-23P), 17800 kg (MiG-23ML, MLA), 18000 kg (MiG-23UB), 18400 kg (MiG-23M, MF, MS), 18600 kg (MiG-23BN), 20000 kg (MiG-23B), 20100 kg (MiG-23MLD).
Karakteristike:
Brzina – maksimalna na visini od 11000 m 1800 km/h (MiG-23B, BN), 2200 km/h (MiG-23UB), 2500 km/h (MiG-23S, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P).
Brzina – maksimalna na nivou mora 910 km/h (MiG-23UB), 1350 km/h (MIG-23B, BN, S, M, MF, MS, P), 1400 km/h (MiG-23ML, MLA, MLD).
Brzina krstarenja 976 km/h (MiG-23ML, MLA, P), 990 km/h (MiG-23MLD).
Brzina penjanja 175 m/s (MiG-23S), 195 m/s (MiG-23M, MF, MS), 215 m/s (MiG-23ML, MLA, P), 225 m/s (MiG-23MLD).
Operativni vrhunac leta 15800 m (MiG-23UB), 17500 m (MiG-23M, MF, MS), 18000 m (MiG-23S, B, BN), 18500 m (MiG-23P), 18600 m (MiG-23ML, MLA, MLD). Taktički radijus dejstva 850 km (MiG-23B, BN), 1210 km (MiG-23UB), 1450 km (MiG-23M, MF, MS, ML, MLA, MLD), 1900 km (MiG-23P).
Dolet 1550 km (MiG-23UB), 1870 km (MiG-23B, BN), 2360 km (MiG-23ML, MLA, MLD), 2380 km (MiG-23M, MF, MS), 2820 km (MiG-23P).
Dužina staze za poletanje 900 m.
Naoružanje:
Ugrađen dvocevni top 23/2 mm GŠ-23L sa 200 granata.
Kao lovac zavisno od verzije nosi četiri vođene rakete vazduh-vazduh malog dometa K-13M, R-3S, R-3R ili dve rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-23T ili R-23R i dve do četiri rakete malog dometa K-13M, R-3S, R-3R, R-60 ili modifikovane rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24T ili R-24R i četiri rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60 ili R-73.
Kao lovac-bombarder (jurišnik) zavisno od verzije može da ponese do 2000 kg ubojnog tereta na pet nosača na krilima i trupu. Verzije MiG-23B i MiG-23BN mogu da ponesu do 3000 kg ubojnog tereta, dok verzija MiG-23MLD može da ponese do 4500 kg ubojnog tereta. Asortiman naoružanja za napade na površinske ciljeve obuhvata od NRZ S-5, S-8, S-24, preko vođenih raketa vazduh-zemlja H-66 i H-23, avio-bombi FAB-100 i FAB-500 do raznih kasetnih, slobodnopadajućih i napalm bombi mase od 100 kg, 250 kg i 500 kg.
Razvoj:
Prvi let prototipa 23-01 sa delta krilom 3.aprila 1967. godine. Prvi let prototipa 23-11 sa promenjivom geometrijom krila 10.juna 1967. godine. Prototip 23-11 javnosti prikazan na Dan sovjetskog vazduhoplovstva 9. jula 1967. godine.
Prvi let serijskog lovca označenog kao MiG-23S izveden je 21. maja 1969. godine. Uveden u naoružanje 1971. godine. Borbena premijera u rukama sirijskih pilota 13. aprila 1974. godine. Ukupno je proizvedeno 5.047 aviona tipa MiG-23 svih verzija.
Korisnici:
Alžir, Angola, Bugarska, Čehoslovačka, Egipat, Etiopija, Indija, Irak, Južni Jemen, Kuba, Libija, Mađarska, Nemačka DR, Poljska, Rumunija, SSSR, Severna Koreja, Sirija, Sudan, Vijetnam.
Korisnici (1994.): Alžir, Angola, Belorusija, Bugarska, Češka, Etiopija, Indija, Irak, Iran, Jemen, Jermenija, Kazahstan, Kuba, Libija, Mađarska, Nemačka, Poljska, Rumunija, Rusija, Severna Koreja, Sirija, Sudan, Turkmenistan, Ukrajina, Uzbekistan, Vijetnam.
Korisnici (2010.): Angola, Etiopija, Jemen, Kuba, Libija, Obala Slonovače, Severna Koreja, Sirija, Sudan, Šri Lanka, Vijetnam, Zimbabve.
Polovinom šezdesetih godina XX veka OKB MiG dobio je zadatak da konstruiše novi taktički lovački avion. Pristupilo se izradi dva aviona. Jednog aviona baziranog na konstrukciji aviona MiG-21, sa delta krilom, pogonjenog sa tri motora (glavnim motorom R-27F-300 i dva pomoćna motora D-36-35) označenog kao 23-01, i drugog aviona sa promenjivom geometrijom krila pogonjenog sa jednim motorom označenog kao 23-11. Prototip 23-01 prvi put je poleteo 3. aprila 1967. godine. Ovaj prototip, demonstrator koncepcije kratkog poletanja i sletanja, zasnivao se na šemi delta krila aviona MiG-21, s proširenim trupom za smeštaj pomoćnih motora i za ugradnju većeg glavnog pogonskog motora. Na avionu 23-01 usisnici vazduha su postavljeni bočno na trupu, tako da je nosni deo oslobođen za smeštaj radara. Ubrzo će ovaj koncept razvoja aviona biti odbačen. Sovjeti su ovaj avion koristili isključivo u propagandne svrhe.
Drugi prototip, označen kao 23-11 postaće osnova za nastanak novog lovca frontovske avijacije. Prvi prototip označen kao 23-11/1 svoj prvi let izvešće 10. juna 1967. godine, a javnosti će biti predstavljen već 9. jula 1967. godine, tokom Dana sovjetskog vazduhoplovstva. NATO mu je po svom običaju, dodelio kodnu oznaku Flogger . Ubrzo će se s ciljem ubrzanja razvoja proizvesti još tri prototipa, a ukupno je proizvedeno devet prototipova.
Prvi avion iz prve proizvodne serije označen kao MiG-23S prvi put je poleteo 21. maja 1969. godine. Početna proizvodnja odvijala se sa dosta poteškoća. Prvi problem je bio taj, što u avion nije bio ugrađen planirani radar RP-23 Safir-23 zbog poteškoća u njegovom razvoju. Izlaz je pronađen u ugradnji starijeg radara RP-22SM Safir-22SM, koji je bio sastavni deo opreme lovca MiG-21. Od naoružanja lovac MiG-23S je raspolagao sa ugrađenim dvocevnim topom kalibra 23 mm GŠ-23L sa 200 granata i sa četiri vođene rakete vazduh-vazduh malog dometa K-13M, R-3S i R-3R (NATO oznaka AA-2 Atoll), pored toga mogao je da ponese dve vođene rakete vazduh-zemlja H-66 i H-23, kao i različite avio-bombe i nevođena raketna zrna S-5 i S-24. Sovjetsko vazduhoplovstvo nije bilo zadovoljno ovim lovce, te je proizvedeno svega 60 aviona MiG-23S, koji su bili raspoređeni u beloruskom vojnom okrugu.
Poboljšani lovac MiG-23M prvi put je poleteo juna 1972. godine. Novi lovac dobio je novi radar Safir-23D-III (NATO kod High Lark) i novi motor R-29-300. Pored topa koji je sastavni deo naoružanja svih verzija lovaca MiG-23, lovac MiG-23M dobio je dve nove vođene rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-23T i R-23R (NATO oznaka AA-7 Apex). Raketa R-23T imala IC vođenje i domet od 15 km, dok je raketa R-23R bila poluaktivno radarski vođena raketa dometa od 35 km. Osim toga avion MiG-23M mogao je da ponesi od dve do četiri starije rakete vazduh-vazduh malog dometa R-3S, R-3R i K-13M (R-13M). Kao sastavni deo, u naoružanje aviona MiG-23M uvrštene su i nove rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60 (AA-8 Aphid). Radar Safir-23D-III imao je mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 85 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 55 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 35 km. Radar je omogućavao otkrivanje, praćenje i gađanje niskoletećih ciljeva (look-down/shoot-down).
Lovački avion MiG-23MLD sovjetskog vazduhoplovstva naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24R i dve rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60M, u poletanju na borbeni zadatak.
Ispod trupa nosi dopunski rezervoar kapaciteta 800 litara goriva. Avganistan 1986. godine
Na bazi verzije MiG-23M, za potrebe članica Varšavskog ugovora (VU) razvijena je verzija MiG-23MF, sa nešto slabijom opremom. Radar kod ove verzije bio je Safir-23E i imao je mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 70 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 35 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 25 km. Naoružanje je standardno kao i kod verzije M. Ova verzija je isporučena pored zemalja VU i Kubi, Indiji, Angoli i drugim zemljama.
Za potrebe izvoza proizvedena je verzija MiG-23MS sa uprošćenom avionikom čije je srce sačinjavao radar RP-22 Safir-21. Ova verzija je naoružana slično kao i verzija S, stom razlikom što je opciono mogla biti naoružana i sa raketama vazduh-vazduh R-23 i R-60. Lovci MiG-23MS isporučeni su Alžiru, Egiptu, Iraku i Siriji.
Rezultat novog usavršavanja bila je verzija MiG-23ML, koja je dobila novi motor R-35-300, radar N003 Safir-23ML, ugrađen je poboljšani autopilot, novi navigacijski sistem, radio i sistem davača. Radar N003 Safir-23ML imao je mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 90-95 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 55 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 35 km. Ova verzija nazivana je i laki MiG-23M, a prioritet je bilo poboljšanje manevarskih sposobnosti tokom bliske vazdušne borbe. Izvršena je rekonstrukcija stajnog trapa, smanjena je masa rekonstrukcijom delova strukture i integracijom lakše opreme. Ove izmene na avionu, prvenstveno smanjenje mase i povećanje potiska motora, zajedno su dovele do poboljšanja manevarskih karakteristika aviona. Prvi avion ove verzije poleteo je februara 1976. godine, a prvi serijski primerci jedinicama RV SSSR počeli su se isporučivati već tokom 1978. godine.
Lovački avion MiG-23MLA naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24R ispod krila i sa dve rakete vazduh-vazduh kratkog dometa R-60M ispod trupa, u letu. Pored raketa vazduh-vazduh, ispod krila i trupa avion nosi tri dopunska spoljna rezervoara za gorivo kapaciteta po 800 litara
Dalja modifikacija ovog lovca obuhvata nastanak verzije MiG-23MLA, koja je imala istu pogonsku grupu kao i prethodna verzija, ugrađen radar Safir-23MLA sličnih karakteristika kao i radar na avionu verzije ML, ali je novi lovac dobio kao standardno naoružanje poboljšane rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa sa IC vođenjem R-24T dometa do 15 km i sa poluaktivno radarskim vođenjem R-24R dometa do 50 km. Pored toga ova verzija je dobila i nove rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60M dometa 8 km.
Zbog zastarelosti i potrebe za hitnom zamenom lovaca-presretača SU-9, sredinom sedamdesetih godina XX veka na osnovu lovca MiG-23ML pristupa se razvoju novog lovca-presretača. Novi lovac-presretač poznat je kao MiG-23P i isključivo je bio namenjen presretačkim zadacima u sistemu PVO SSSR. Uveden je u naoružanje tokom 1978. godine. Spolja je MiG-23P bio sličan lovcu MiG-23ML, ali se razlikovao u delu opreme za navođenje sa zemlje, s kojom se MiG-23P integrisao u sistem PVO SSSR. U lovac-presretač MiG-23P bio je ugrađen radar Safir-23P, nišanski sistem ASP-23P, sistem za automatsko upravljanje SAU-23PM i druga oprema koja je bila neophodna za integraciju u sovjetski PVO sistem. Set naoružanja kod verzije P bio je sličan setu naoružanja koji koriste verzije ML i MLA.
Iskustva instituta CAGI, OKB MiG i Suhoj, stečena na rešavanju aerodinamike krila na velikim napadnim uglovima pomogla su za dopunsko rešavanje aerodinamike na lovcu MiG-23. Na osnovu tih iskustava nastala je najnaprednija verzija aviona MiG-23, označena kao MiG-23MLD. MiG-23MLD je pravi višenamenski borbeni avion opremljen radarom N008 Safir-23MLA-11, uređajem za sprečavanje radarskog zračenja ACT-15L, poboljšanim aktivnim ometačem ATP-141, poboljšanim sistemom za identifikaciju i drugom znatno modernijom opremo. Osim toga ovaj avion ima i poboljšani sistem za pokretanje motora tokom upotrebe u područjim sa visokom temperaturom. S gornje strane trupa ugrađen je uređaj za izbacivanje IC mamaca, kao pasivna zaštita od raketa sa IC vođenjem. Radar N008 Safir 23MLA-11 ima mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 100 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 55 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 40 km. Kao standardno naoružanje na avionu MiG-23MLD postale su rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24T i R-24R (NATO oznaka AA-7 Apex) i rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60M. Serijska proizvodnja aviona MiG-23MLD otpočela je 1984. godine, a već 1986. godine pojavio se iznad Avganistana.
Kod lovaca MiG-23 starije generacije naoružanje se postavlja na pet nosača na krilima i trupu (dva ispod ktrila i tri ispod trupa). Novije verzije ML, MLA i MLD imaju sedam nosača i to četiri ispod krila i tri ispod trupa. Kod ovih verzija kad su u ulozi lovca, dve pozicije na krilima su predviđene za rakete vazduh-vazduh R-23 i R-24 a dve pozicije su predviđene za dopunske spoljne rezervoare, dok su od pozicija ispod trupa dve predviđene za rakete vazduh-vazduh R-60M, a jedna za postavljanje dopunskog spoljnog rezervoara. Svi lovački avioni tipa MiG-23 imaju mogućnost upotrebe kao lovci-bombarderi, i za tu ulogu mogu poneti do 2000 kg ubojnog tereta, dok MiG-23MLD ima mogućnost da ponese do 4500 kg ubojnog tereta.
Za potrebe podrške trupama na zemlji nastala je verzija jurišnog aviona MiG-23B. U odnosu na lovce jurišnik je bio pogonjen motorom AL-21F-3 i imao je izmenjen nosni deo u koji je ugrađen nišanski sistem JRT-17, kao i laserski merač daljine. Na sedam nosača mogao je da ponese do 3000 kg ubojnog tereta, i to vođene rakete vazduh-zemlja (more) H-23M (AS-7 Kerry) uključujući tu i stariju verziju te rakete H-66, vođene rakete vazduh-zemlja H-25ML i H-29ML, nevođena raketna zrna S-5 kalibra 57 mm, S-8 kalibra 80 mm i S-24 kalibra 240 mm, avio-bombe od 50 kg do 500 kg, laserski vođene bombe KAB-500L, televizijski vođene bombe KAB-500KR, kasetne bombe RBK-250, napalm bombe od 500 kg i drugo. Prototip aviona MiG-23B poleteo je 18. februara 1971. godine. Proizvedena je mala serija od svega 20 aviona, koji su predati jedinicama na ispitivanje.
Ograničena proizvodnja jurišnika MiG-23B uzrokovana je manjkom motora AL-21F-3, koji su pre svega bili namenjeni opremanju jurišnika SU-24 koji su imali prioritet u naoružavanju sovjetske jurišne avijacije, a i sam MiG-23B nije imao dozvolu za izvoz.
Da bi se motor R-29 ugradio u jurišnika, bila je neophodna njegova modifikacija i podešavanje za upotrebu u jurišnim misijama. U novi jurišnik MiG-23BN ugrađen je motor R-29B-300 koji je upravo bio profilisan za ugradnju u jurišni avion. Serijska proizvodnja aviona MiG-23BN otpočinje početkom 1973. godine. Na ovom avionu je modernizovan nišanski sistem radi upotrebe nuklearne taktičke bombe. Ostali sistemi vezani za oružje, kao i samo naoružanje su ostali isti kao i kod prethodnika MiG-23B. MiG-23BN je postao potpuno komercijalizovani sovjetski proizvod, i izvežen je u više zemalja.
Jurišni avion MiG-23B pogonjen je bio sa turbomlaznim motorom AL-21F-3, te je zbog toga proizveden u samo 20 primeraka
Dvosedi za obuku MiG-23UB bili su pogonjeni motorom R-27F2M-300 i bili su sposobni za upotrebu naoružanja. Služili su za preobuku i letačku i borbenu preobuku. MiG-23UB bio je opremljen napadno-navigacijskim sistemom Polet-1I-23, sa sistemom automatskog upravljanja SAU-23UB, sistemom signalizacije u slučaju opasnih režima leta i sistema ograničenja i indikacijom napadnog ugla aviona. Upravljački i pokazivački sistemi u obe kabine su identični. Na osnovu lovca MiG-23M, razvijena je dvoseda verzija za obuku MiG-23UM. Ova verzija je pogonjena motorom R-27F2M-300, a budući da je razvijena iz lovačkog aviona zadržani su radar i rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa. Na njemu je izvođena kompletna borbena obuka, uključujući i dejstvo s raketama vazduh-vazduh, uz korišćenje radara.
Sirija je svoje prve lovce MiG-23MS dobili već septembra 1973. godine. Nemirna situacija na Bliskom istoku, bila je upravo idelna za proveru ovih lovaca u realnim ratnim uslovima. Već 13. aprila 1974. godine iznad Golanske visoravni došlo do okršaja između sirijskih lovaca MiG-23MS i izraelskih lovaca F-4E. Tom prilikom su oborena dva izraelska lovca. Tokom aprila iste godine žrtve sirijskih „dvadeset trojki“ postala su i dva izraelska jurišnika A-4E. Tokom izraelske operacije Mir za Galileju juna 1982. godine, sirijski lovci MiG-23 nisu se proslavili u sukobu sa izraelskim lovcima F-15 i F-16 iznad doline Beka.
Iračani su svoje avione MiG-23 koristili protiv RV Irana, tokom osmogodišnjeg rata između Iraka i Irana od 1980. do 1988. godine.
Sovjeti su svoje lovce MiG-23MLD upotrebljavali tokom svoje intervencije u Avganistanu. Ovi lovci su upotrebljavani iznad Avganistana počev od 1986. godine pa sve do sovjetskog povlačenja iz te zemlje februara 1989. godine. Lovačke eskadrile naoružane lovcima MiG-23MLD uglavnom su pokrivale Kabul i Bagram. U nekoliko navrata sovjetski lovci MiG-23MLD sukobili su se sa pakistanskim lovcima F-16A. U tim duelima Pakistanci su izvukli deblji kraj. Tako je 29. aprila 1988. godine kapetan Sergej Privalov u svom lovcu MiG-23MLD kod grada Hosta oborio jedan pakistanski lovac tipa F-16A. Major Vladimir Astahov je svojim lovcem MiG-23MLD iznad Avganistana 26. septembra 1988. godine oborio dva iranska jurišna helikoptera tipa AH-1J Sea Cobra.
Etiopija je ove avione upotrebljavala tokom građanskog rata osamdesetih godina XX veka, kao i tokom sukoba sa Eritrejom.
Lovački avion MiG-23MS u sastavu RV Egipta tokom sedamdesetih godina XX veka
Kuba je svoje avione MiG-23ML koristila protiv južnoafričkog vazduhoplovstva tokom rata u Angoli. Pripisuje im se obaranje nekoliko južnoafričkih lovaca Mirage F-1CZ.
Tokom Zalivskog rata januara 1991. godine, irački avioni MiG-23 bili su nemoćni protiv američkih aviona F-15C. Deo iračkih aviona MiG-23 je uspeo da prebegne u Iran.
Libijski lovci MiG-23MF bili su nemoćni protiv američkih F-14A tokom petominutne vazdušne borbe iznad zaliva Sidra 4. januara 1989. godine.
Avioni MiG-23 još se uvek nalaze u naoružanju više vazduhoplovstava sveta, te je zbog toga pokrenut program modernizacije ovog aviona. Modernizacija nudi ugradnju savremenog sistema komunikacije, novi radar, integraciju savremenog naoružanja i drugu neophodnu opremu. Još tokom sovjetske ere, na lovce MiG-23ML, MLA i MLD sovjetskog vazduhoplovstva integrisane su sverakursne rakete vazduh-vazduh R-73. Na pilotsku kacigu pričvršćen je nišan Š-3UM (Щель-3УМ). U Rusiji lovci MiG-23 nisu više u borbenoj upotrebi, ali je dosta aviona verzije MiG-23MLD uskladišteno kao ratna rezerva.
SSSR
Mikojan i Gurevič MiG-23 Flogger
Mikojan i Gurevič MiG-23 Flogger
Konstruktor: Avion je konstruisan u konstruktorskom birou koji nosi ime konstruktora Artjom Ivanovič Mikojana(Артём Ива́нович Микоя́н) i Mihail Iosifovič Gureviča(Михаил Иосифович Гуревич).
Namena: Jednomotorni mlazni lovački avion s promenjivom geometrijom krila, jednosed.
Verzije:
23-01 (prototip aviona zasnovan na konstrukciji delta krila sa trouglastom osnovom, pogonjen sa glavnim motorom R-27-300 i sa dva pomoćna motora D-36-35),
23-11 (prototip aviona s promenjivom geometrijom krila pogonjen motorom AL-7F-1. Ukupno je proizvedeno devet prototipova),
MiG-23S (prva serijska verzija lovca pogonjena motorom R-27F2M-300 i opremljena radarom RP-22SM Safir-22SM),
MiG-23M (poboljšani lovac pogonjen motorom R-29-300 opremljen radarom Safir-23D-III i naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh R-23 srednjeg dometa i četiri rakete vazduh-vazduh R-60 malog dometa),
MiG-23MF (lovac namenjen potrebama zemalja Varšavskog ugovora opremljen radarom Safir-23E i naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh R-23 srednjeg dometa i četiri rakete vazduh-vazduh R-60 malog dometa. Isporučen i nekim arapskim zemljama),
MiG-23MS (lovac s uprošćenom avionikom opremljen radarom RP-22 Safir-21 i naoružan sa raketama vazduh-vazduh K-13M, R-3S, R-3R isporučen vazduhoplovstvima Alžira, Iraka, Egipta i Sirije),
MiG-23ML (modifikovani lovac pogonjen motorom R-35-300 opremljen radarom N003 Safir-23ML i naoružan slično kao i verzije M i MF),
MiG-23MLA (modifikovani lovac opremljen radarom Safir-23MLA i naoružan kao i verzije M i MF, stom razlikom što može da nosi i rakete vazduh-vazduh R-24),
MiG-23P (presretački avion opremljen radarom Safir-23P namenjen isključivo naoružavanju lovačkih jedinica PVO SSSR),
MiG-23MLD (višenamenski borbeni avion opremljen radarom N008 Safir-23MLA-11 i ima mogućnost veće nosivosti ubojnih sredstava),
MiG-23B (jurišnik pogonjen motorom AL-21F-3),
MiG-23BN (jurišnik namenjen izvozu pogonjen motorom R-29B-300),
MiG-23U (prototip dvoseda za obuku),
MiG-23UB (standardni dvosed za obuku), MiG-23UM (lovački dvosed namenjen za preobuku, borbenu obuku i proveru sposobnosti pilota).
Pogonska grupa: - MiG-23S/UB/UM: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-27F2M-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 68,0 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 97,8 kN.
U unutrašnjim rezervoarima do 3700 litara goriva (MiG-23UB/UM 3520 litara goriva). Ispod trupa nosi dopunski rezervoar kapaciteta 800 litara goriva.
- MiG-23M/MF/MS: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-29-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 81,8 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 113,4 kN.
U unutrašnjim rezervoarima do 4090 litara goriva. Tri spoljna dopunska rezervoara kapaciteta po 800 litara goriva (3 x 800 litara).
- MiG-23ML/MLA/MLD/P: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-35-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 83,8 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 128,0 kN.
U unutrašnjim rezervoarima 5750 litara goriva. U spoljnim rezervoarima 4 x 800 litara goriva.
- MiG-23B: Jedan turbomlazni motor Ljuljka AL-21F-3, potiska bez dopunskog sagorevanja 78,40 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 110,5 kN.
U unutrašnjim rezervoarima do 4600 litara goriva.
- MiG-23BN: Jedan turbomlazni motor Tumanski R-29B-300, potiska bez dopunskog sagorevanja 78,40 kN, a sa dopunskim sagorevanjem 112,70 kN.
Dimenzije:
Razmah krila na 72 stepena 6,84 m (MiG-23S), 7,78 m (MiG-23B, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P, UB), 7,80 m (MiG-23BN);
razmah krila na 16 stepeni 13,97 m (MiG-23BN 14,00 m); dužina 16,70 m (MiG-23UB, B, BN, ML, MLA, MLD, P), 16,71 m (MiG-23M, MF, MS);
visina 4,28 m (MiG-23BN), 4,50 m (MiG-23S), 4,82 m (MiG-23UB, M, MF, MS), 5,00 m (MiG-23ML, MLA, MLD, P), 5,15 m (MiG-23B);
površina krila na 72 stepena 32,60 m2 (MiG-23S), 34,16 m2 (MiG-23UB, B, BN, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P); površina krila na 16 stepeni 35,10 m2 (MiG-23S), 37,25 m2 (MiG-23BN), 37,27 m2 (MiG-23UB, B, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P); m.pr. 9790 kg (MiG-23S), 10215 kg (MiG-23P), 10230 kg (MiG-23ML, MLA, MLD), 10441 kg (MiG-23B), 10890 kg (MiG-23M, MF, MS), 10920 kg (MiG-23UB), 11200 kg (MiG-23BN);
masa normalna u poletanju 14090 kg (MiG-23S), 14770 kg (MiG-23ML, MLA, MLD), 14900 kg (MiG-23P), 15080 kg (MiG-23UB), 15600 kg (MiG-23BN), 15700 kg (MiG-23M, MF, MS), 16470 kg (MiG-23B), m.maks. 14800 kg (MiG-23S), 16520 kg (MiG-23P), 17800 kg (MiG-23ML, MLA), 18000 kg (MiG-23UB), 18400 kg (MiG-23M, MF, MS), 18600 kg (MiG-23BN), 20000 kg (MiG-23B), 20100 kg (MiG-23MLD).
Karakteristike:
Brzina – maksimalna na visini od 11000 m 1800 km/h (MiG-23B, BN), 2200 km/h (MiG-23UB), 2500 km/h (MiG-23S, M, MF, MS, ML, MLA, MLD, P).
Brzina – maksimalna na nivou mora 910 km/h (MiG-23UB), 1350 km/h (MIG-23B, BN, S, M, MF, MS, P), 1400 km/h (MiG-23ML, MLA, MLD).
Brzina krstarenja 976 km/h (MiG-23ML, MLA, P), 990 km/h (MiG-23MLD).
Brzina penjanja 175 m/s (MiG-23S), 195 m/s (MiG-23M, MF, MS), 215 m/s (MiG-23ML, MLA, P), 225 m/s (MiG-23MLD).
Operativni vrhunac leta 15800 m (MiG-23UB), 17500 m (MiG-23M, MF, MS), 18000 m (MiG-23S, B, BN), 18500 m (MiG-23P), 18600 m (MiG-23ML, MLA, MLD). Taktički radijus dejstva 850 km (MiG-23B, BN), 1210 km (MiG-23UB), 1450 km (MiG-23M, MF, MS, ML, MLA, MLD), 1900 km (MiG-23P).
Dolet 1550 km (MiG-23UB), 1870 km (MiG-23B, BN), 2360 km (MiG-23ML, MLA, MLD), 2380 km (MiG-23M, MF, MS), 2820 km (MiG-23P).
Dužina staze za poletanje 900 m.
Naoružanje:
Ugrađen dvocevni top 23/2 mm GŠ-23L sa 200 granata.
Kao lovac zavisno od verzije nosi četiri vođene rakete vazduh-vazduh malog dometa K-13M, R-3S, R-3R ili dve rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-23T ili R-23R i dve do četiri rakete malog dometa K-13M, R-3S, R-3R, R-60 ili modifikovane rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24T ili R-24R i četiri rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60 ili R-73.
Kao lovac-bombarder (jurišnik) zavisno od verzije može da ponese do 2000 kg ubojnog tereta na pet nosača na krilima i trupu. Verzije MiG-23B i MiG-23BN mogu da ponesu do 3000 kg ubojnog tereta, dok verzija MiG-23MLD može da ponese do 4500 kg ubojnog tereta. Asortiman naoružanja za napade na površinske ciljeve obuhvata od NRZ S-5, S-8, S-24, preko vođenih raketa vazduh-zemlja H-66 i H-23, avio-bombi FAB-100 i FAB-500 do raznih kasetnih, slobodnopadajućih i napalm bombi mase od 100 kg, 250 kg i 500 kg.
Razvoj:
Prvi let prototipa 23-01 sa delta krilom 3.aprila 1967. godine. Prvi let prototipa 23-11 sa promenjivom geometrijom krila 10.juna 1967. godine. Prototip 23-11 javnosti prikazan na Dan sovjetskog vazduhoplovstva 9. jula 1967. godine.
Prvi let serijskog lovca označenog kao MiG-23S izveden je 21. maja 1969. godine. Uveden u naoružanje 1971. godine. Borbena premijera u rukama sirijskih pilota 13. aprila 1974. godine. Ukupno je proizvedeno 5.047 aviona tipa MiG-23 svih verzija.
Korisnici:
Alžir, Angola, Bugarska, Čehoslovačka, Egipat, Etiopija, Indija, Irak, Južni Jemen, Kuba, Libija, Mađarska, Nemačka DR, Poljska, Rumunija, SSSR, Severna Koreja, Sirija, Sudan, Vijetnam.
Korisnici (1994.): Alžir, Angola, Belorusija, Bugarska, Češka, Etiopija, Indija, Irak, Iran, Jemen, Jermenija, Kazahstan, Kuba, Libija, Mađarska, Nemačka, Poljska, Rumunija, Rusija, Severna Koreja, Sirija, Sudan, Turkmenistan, Ukrajina, Uzbekistan, Vijetnam.
Korisnici (2010.): Angola, Etiopija, Jemen, Kuba, Libija, Obala Slonovače, Severna Koreja, Sirija, Sudan, Šri Lanka, Vijetnam, Zimbabve.
Polovinom šezdesetih godina XX veka OKB MiG dobio je zadatak da konstruiše novi taktički lovački avion. Pristupilo se izradi dva aviona. Jednog aviona baziranog na konstrukciji aviona MiG-21, sa delta krilom, pogonjenog sa tri motora (glavnim motorom R-27F-300 i dva pomoćna motora D-36-35) označenog kao 23-01, i drugog aviona sa promenjivom geometrijom krila pogonjenog sa jednim motorom označenog kao 23-11. Prototip 23-01 prvi put je poleteo 3. aprila 1967. godine. Ovaj prototip, demonstrator koncepcije kratkog poletanja i sletanja, zasnivao se na šemi delta krila aviona MiG-21, s proširenim trupom za smeštaj pomoćnih motora i za ugradnju većeg glavnog pogonskog motora. Na avionu 23-01 usisnici vazduha su postavljeni bočno na trupu, tako da je nosni deo oslobođen za smeštaj radara. Ubrzo će ovaj koncept razvoja aviona biti odbačen. Sovjeti su ovaj avion koristili isključivo u propagandne svrhe.
Drugi prototip, označen kao 23-11 postaće osnova za nastanak novog lovca frontovske avijacije. Prvi prototip označen kao 23-11/1 svoj prvi let izvešće 10. juna 1967. godine, a javnosti će biti predstavljen već 9. jula 1967. godine, tokom Dana sovjetskog vazduhoplovstva. NATO mu je po svom običaju, dodelio kodnu oznaku Flogger . Ubrzo će se s ciljem ubrzanja razvoja proizvesti još tri prototipa, a ukupno je proizvedeno devet prototipova.
Prvi avion iz prve proizvodne serije označen kao MiG-23S prvi put je poleteo 21. maja 1969. godine. Početna proizvodnja odvijala se sa dosta poteškoća. Prvi problem je bio taj, što u avion nije bio ugrađen planirani radar RP-23 Safir-23 zbog poteškoća u njegovom razvoju. Izlaz je pronađen u ugradnji starijeg radara RP-22SM Safir-22SM, koji je bio sastavni deo opreme lovca MiG-21. Od naoružanja lovac MiG-23S je raspolagao sa ugrađenim dvocevnim topom kalibra 23 mm GŠ-23L sa 200 granata i sa četiri vođene rakete vazduh-vazduh malog dometa K-13M, R-3S i R-3R (NATO oznaka AA-2 Atoll), pored toga mogao je da ponese dve vođene rakete vazduh-zemlja H-66 i H-23, kao i različite avio-bombe i nevođena raketna zrna S-5 i S-24. Sovjetsko vazduhoplovstvo nije bilo zadovoljno ovim lovce, te je proizvedeno svega 60 aviona MiG-23S, koji su bili raspoređeni u beloruskom vojnom okrugu.
Poboljšani lovac MiG-23M prvi put je poleteo juna 1972. godine. Novi lovac dobio je novi radar Safir-23D-III (NATO kod High Lark) i novi motor R-29-300. Pored topa koji je sastavni deo naoružanja svih verzija lovaca MiG-23, lovac MiG-23M dobio je dve nove vođene rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-23T i R-23R (NATO oznaka AA-7 Apex). Raketa R-23T imala IC vođenje i domet od 15 km, dok je raketa R-23R bila poluaktivno radarski vođena raketa dometa od 35 km. Osim toga avion MiG-23M mogao je da ponesi od dve do četiri starije rakete vazduh-vazduh malog dometa R-3S, R-3R i K-13M (R-13M). Kao sastavni deo, u naoružanje aviona MiG-23M uvrštene su i nove rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60 (AA-8 Aphid). Radar Safir-23D-III imao je mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 85 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 55 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 35 km. Radar je omogućavao otkrivanje, praćenje i gađanje niskoletećih ciljeva (look-down/shoot-down).
Lovački avion MiG-23MLD sovjetskog vazduhoplovstva naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24R i dve rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60M, u poletanju na borbeni zadatak.
Ispod trupa nosi dopunski rezervoar kapaciteta 800 litara goriva. Avganistan 1986. godine
Na bazi verzije MiG-23M, za potrebe članica Varšavskog ugovora (VU) razvijena je verzija MiG-23MF, sa nešto slabijom opremom. Radar kod ove verzije bio je Safir-23E i imao je mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 70 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 35 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 25 km. Naoružanje je standardno kao i kod verzije M. Ova verzija je isporučena pored zemalja VU i Kubi, Indiji, Angoli i drugim zemljama.
Za potrebe izvoza proizvedena je verzija MiG-23MS sa uprošćenom avionikom čije je srce sačinjavao radar RP-22 Safir-21. Ova verzija je naoružana slično kao i verzija S, stom razlikom što je opciono mogla biti naoružana i sa raketama vazduh-vazduh R-23 i R-60. Lovci MiG-23MS isporučeni su Alžiru, Egiptu, Iraku i Siriji.
Rezultat novog usavršavanja bila je verzija MiG-23ML, koja je dobila novi motor R-35-300, radar N003 Safir-23ML, ugrađen je poboljšani autopilot, novi navigacijski sistem, radio i sistem davača. Radar N003 Safir-23ML imao je mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 90-95 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 55 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 35 km. Ova verzija nazivana je i laki MiG-23M, a prioritet je bilo poboljšanje manevarskih sposobnosti tokom bliske vazdušne borbe. Izvršena je rekonstrukcija stajnog trapa, smanjena je masa rekonstrukcijom delova strukture i integracijom lakše opreme. Ove izmene na avionu, prvenstveno smanjenje mase i povećanje potiska motora, zajedno su dovele do poboljšanja manevarskih karakteristika aviona. Prvi avion ove verzije poleteo je februara 1976. godine, a prvi serijski primerci jedinicama RV SSSR počeli su se isporučivati već tokom 1978. godine.
Lovački avion MiG-23MLA naoružan sa dve rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24R ispod krila i sa dve rakete vazduh-vazduh kratkog dometa R-60M ispod trupa, u letu. Pored raketa vazduh-vazduh, ispod krila i trupa avion nosi tri dopunska spoljna rezervoara za gorivo kapaciteta po 800 litara
Dalja modifikacija ovog lovca obuhvata nastanak verzije MiG-23MLA, koja je imala istu pogonsku grupu kao i prethodna verzija, ugrađen radar Safir-23MLA sličnih karakteristika kao i radar na avionu verzije ML, ali je novi lovac dobio kao standardno naoružanje poboljšane rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa sa IC vođenjem R-24T dometa do 15 km i sa poluaktivno radarskim vođenjem R-24R dometa do 50 km. Pored toga ova verzija je dobila i nove rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60M dometa 8 km.
Zbog zastarelosti i potrebe za hitnom zamenom lovaca-presretača SU-9, sredinom sedamdesetih godina XX veka na osnovu lovca MiG-23ML pristupa se razvoju novog lovca-presretača. Novi lovac-presretač poznat je kao MiG-23P i isključivo je bio namenjen presretačkim zadacima u sistemu PVO SSSR. Uveden je u naoružanje tokom 1978. godine. Spolja je MiG-23P bio sličan lovcu MiG-23ML, ali se razlikovao u delu opreme za navođenje sa zemlje, s kojom se MiG-23P integrisao u sistem PVO SSSR. U lovac-presretač MiG-23P bio je ugrađen radar Safir-23P, nišanski sistem ASP-23P, sistem za automatsko upravljanje SAU-23PM i druga oprema koja je bila neophodna za integraciju u sovjetski PVO sistem. Set naoružanja kod verzije P bio je sličan setu naoružanja koji koriste verzije ML i MLA.
Iskustva instituta CAGI, OKB MiG i Suhoj, stečena na rešavanju aerodinamike krila na velikim napadnim uglovima pomogla su za dopunsko rešavanje aerodinamike na lovcu MiG-23. Na osnovu tih iskustava nastala je najnaprednija verzija aviona MiG-23, označena kao MiG-23MLD. MiG-23MLD je pravi višenamenski borbeni avion opremljen radarom N008 Safir-23MLA-11, uređajem za sprečavanje radarskog zračenja ACT-15L, poboljšanim aktivnim ometačem ATP-141, poboljšanim sistemom za identifikaciju i drugom znatno modernijom opremo. Osim toga ovaj avion ima i poboljšani sistem za pokretanje motora tokom upotrebe u područjim sa visokom temperaturom. S gornje strane trupa ugrađen je uređaj za izbacivanje IC mamaca, kao pasivna zaštita od raketa sa IC vođenjem. Radar N008 Safir 23MLA-11 ima mogućnost da otkrije cilj veličine lovca na daljini od 100 km, zahvati cilj koji leti u gornjoj polusferi na daljini od 55 km i zahvati cilj koji leti u donjoj polusferi na daljini od 40 km. Kao standardno naoružanje na avionu MiG-23MLD postale su rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa R-24T i R-24R (NATO oznaka AA-7 Apex) i rakete vazduh-vazduh malog dometa R-60M. Serijska proizvodnja aviona MiG-23MLD otpočela je 1984. godine, a već 1986. godine pojavio se iznad Avganistana.
Kod lovaca MiG-23 starije generacije naoružanje se postavlja na pet nosača na krilima i trupu (dva ispod ktrila i tri ispod trupa). Novije verzije ML, MLA i MLD imaju sedam nosača i to četiri ispod krila i tri ispod trupa. Kod ovih verzija kad su u ulozi lovca, dve pozicije na krilima su predviđene za rakete vazduh-vazduh R-23 i R-24 a dve pozicije su predviđene za dopunske spoljne rezervoare, dok su od pozicija ispod trupa dve predviđene za rakete vazduh-vazduh R-60M, a jedna za postavljanje dopunskog spoljnog rezervoara. Svi lovački avioni tipa MiG-23 imaju mogućnost upotrebe kao lovci-bombarderi, i za tu ulogu mogu poneti do 2000 kg ubojnog tereta, dok MiG-23MLD ima mogućnost da ponese do 4500 kg ubojnog tereta.
Za potrebe podrške trupama na zemlji nastala je verzija jurišnog aviona MiG-23B. U odnosu na lovce jurišnik je bio pogonjen motorom AL-21F-3 i imao je izmenjen nosni deo u koji je ugrađen nišanski sistem JRT-17, kao i laserski merač daljine. Na sedam nosača mogao je da ponese do 3000 kg ubojnog tereta, i to vođene rakete vazduh-zemlja (more) H-23M (AS-7 Kerry) uključujući tu i stariju verziju te rakete H-66, vođene rakete vazduh-zemlja H-25ML i H-29ML, nevođena raketna zrna S-5 kalibra 57 mm, S-8 kalibra 80 mm i S-24 kalibra 240 mm, avio-bombe od 50 kg do 500 kg, laserski vođene bombe KAB-500L, televizijski vođene bombe KAB-500KR, kasetne bombe RBK-250, napalm bombe od 500 kg i drugo. Prototip aviona MiG-23B poleteo je 18. februara 1971. godine. Proizvedena je mala serija od svega 20 aviona, koji su predati jedinicama na ispitivanje.
Ograničena proizvodnja jurišnika MiG-23B uzrokovana je manjkom motora AL-21F-3, koji su pre svega bili namenjeni opremanju jurišnika SU-24 koji su imali prioritet u naoružavanju sovjetske jurišne avijacije, a i sam MiG-23B nije imao dozvolu za izvoz.
Da bi se motor R-29 ugradio u jurišnika, bila je neophodna njegova modifikacija i podešavanje za upotrebu u jurišnim misijama. U novi jurišnik MiG-23BN ugrađen je motor R-29B-300 koji je upravo bio profilisan za ugradnju u jurišni avion. Serijska proizvodnja aviona MiG-23BN otpočinje početkom 1973. godine. Na ovom avionu je modernizovan nišanski sistem radi upotrebe nuklearne taktičke bombe. Ostali sistemi vezani za oružje, kao i samo naoružanje su ostali isti kao i kod prethodnika MiG-23B. MiG-23BN je postao potpuno komercijalizovani sovjetski proizvod, i izvežen je u više zemalja.
Jurišni avion MiG-23B pogonjen je bio sa turbomlaznim motorom AL-21F-3, te je zbog toga proizveden u samo 20 primeraka
Dvosedi za obuku MiG-23UB bili su pogonjeni motorom R-27F2M-300 i bili su sposobni za upotrebu naoružanja. Služili su za preobuku i letačku i borbenu preobuku. MiG-23UB bio je opremljen napadno-navigacijskim sistemom Polet-1I-23, sa sistemom automatskog upravljanja SAU-23UB, sistemom signalizacije u slučaju opasnih režima leta i sistema ograničenja i indikacijom napadnog ugla aviona. Upravljački i pokazivački sistemi u obe kabine su identični. Na osnovu lovca MiG-23M, razvijena je dvoseda verzija za obuku MiG-23UM. Ova verzija je pogonjena motorom R-27F2M-300, a budući da je razvijena iz lovačkog aviona zadržani su radar i rakete vazduh-vazduh srednjeg dometa. Na njemu je izvođena kompletna borbena obuka, uključujući i dejstvo s raketama vazduh-vazduh, uz korišćenje radara.
Sirija je svoje prve lovce MiG-23MS dobili već septembra 1973. godine. Nemirna situacija na Bliskom istoku, bila je upravo idelna za proveru ovih lovaca u realnim ratnim uslovima. Već 13. aprila 1974. godine iznad Golanske visoravni došlo do okršaja između sirijskih lovaca MiG-23MS i izraelskih lovaca F-4E. Tom prilikom su oborena dva izraelska lovca. Tokom aprila iste godine žrtve sirijskih „dvadeset trojki“ postala su i dva izraelska jurišnika A-4E. Tokom izraelske operacije Mir za Galileju juna 1982. godine, sirijski lovci MiG-23 nisu se proslavili u sukobu sa izraelskim lovcima F-15 i F-16 iznad doline Beka.
Iračani su svoje avione MiG-23 koristili protiv RV Irana, tokom osmogodišnjeg rata između Iraka i Irana od 1980. do 1988. godine.
Sovjeti su svoje lovce MiG-23MLD upotrebljavali tokom svoje intervencije u Avganistanu. Ovi lovci su upotrebljavani iznad Avganistana počev od 1986. godine pa sve do sovjetskog povlačenja iz te zemlje februara 1989. godine. Lovačke eskadrile naoružane lovcima MiG-23MLD uglavnom su pokrivale Kabul i Bagram. U nekoliko navrata sovjetski lovci MiG-23MLD sukobili su se sa pakistanskim lovcima F-16A. U tim duelima Pakistanci su izvukli deblji kraj. Tako je 29. aprila 1988. godine kapetan Sergej Privalov u svom lovcu MiG-23MLD kod grada Hosta oborio jedan pakistanski lovac tipa F-16A. Major Vladimir Astahov je svojim lovcem MiG-23MLD iznad Avganistana 26. septembra 1988. godine oborio dva iranska jurišna helikoptera tipa AH-1J Sea Cobra.
Etiopija je ove avione upotrebljavala tokom građanskog rata osamdesetih godina XX veka, kao i tokom sukoba sa Eritrejom.
Lovački avion MiG-23MS u sastavu RV Egipta tokom sedamdesetih godina XX veka
Kuba je svoje avione MiG-23ML koristila protiv južnoafričkog vazduhoplovstva tokom rata u Angoli. Pripisuje im se obaranje nekoliko južnoafričkih lovaca Mirage F-1CZ.
Tokom Zalivskog rata januara 1991. godine, irački avioni MiG-23 bili su nemoćni protiv američkih aviona F-15C. Deo iračkih aviona MiG-23 je uspeo da prebegne u Iran.
Libijski lovci MiG-23MF bili su nemoćni protiv američkih F-14A tokom petominutne vazdušne borbe iznad zaliva Sidra 4. januara 1989. godine.
Avioni MiG-23 još se uvek nalaze u naoružanju više vazduhoplovstava sveta, te je zbog toga pokrenut program modernizacije ovog aviona. Modernizacija nudi ugradnju savremenog sistema komunikacije, novi radar, integraciju savremenog naoružanja i drugu neophodnu opremu. Još tokom sovjetske ere, na lovce MiG-23ML, MLA i MLD sovjetskog vazduhoplovstva integrisane su sverakursne rakete vazduh-vazduh R-73. Na pilotsku kacigu pričvršćen je nišan Š-3UM (Щель-3УМ). U Rusiji lovci MiG-23 nisu više u borbenoj upotrebi, ali je dosta aviona verzije MiG-23MLD uskladišteno kao ratna rezerva.