Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

Niste konektovani. Konektujte se i registrujte se

ISTORIJA - SVŠ RViPVO (prilog 23.klase VTŠ)

Ići dole  Poruka [Strana 1 od 1]

RAJKO LUKIĆ



Preteča današnje Srednje vojne škole RV i PVO (SVŠ RViPVO) osnovana je 3. februara 1945. godine u Novom Sadu, na osnovu Naredbe pov. broj 8 Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije (NOViPOJ), pod formacijskim nazivom VAZDUHOPLOVNA PODOFICIRSKA ŠKOLA (VPŠ). Namena VPŠ bila je da školuje podoficirski kadar za osnovne rodove i službe Vazduhoplovstva NOViPOJ (zatim Jugoslovenske armije), koje je, krajem 1944. godine i početkom 1945. godine, bilo u snažnom razvoju, pa su potrebe za školovanim kadrom bile veoma velike.

Vazduhoplovna podoficirska škola je osnovana na tradicijama vazduhoplovnih škola u Srpskoj avijatici (do završetka Prvog svetskog rata) i Vojsci i Ratnoj mornarici Kraljevine Jugoslavije. U Srpskoj avijatici taj profil kadra osposobljavan je uz rad, u aeroplanskim jedinicama i Aeroplanskoj radionici na Solunskom frontu, a dve grupe pitomaca (ukupno 14) školovane su na tromesečnom kursu u Franciskoj. Kandidati za pitomce imali su prethodno završenu zanatsku školu mašinskog ili elektrotehničkog smera.

Posle završetka Prvog svetskog rata i osnivanja Vazduhoplovstva vojske i Pomorskog vazduhoplovstva, podoficiri su školovani, počev od 1921. godine, na tečajivima kandidata iz Vojske i Ratne mornarice koji su prethodno završili podoficirske škole u svojim vidovima. Na tečajevima u Vazduhoplovstvu vojske školovani su aeroplanski mehaničari, radio-telegrafisti i radio-monteri. U Pomorskom vazduhoplovstvu je 1. jula 1922. godine osnovana HIDRO-AVIJATIČKA ŠKOLA u Kumboru kod Herceg Novog, u kojoj su školovani i podoficiri, takodje sa prethodno završenom podoficirskom školom. Hidroavijatička škola je 1926. godine prerasla u POMORSKU VAZDUHOPLOVNU ŠKOLU sa sedištem u Divuljama kod Splita, u okviru koje je osnovana POMORSKA VAZDUHOPLOVNA PODOFICIRSKA ŠKOLA (PVPŠ), u kojoj je školovan kadar za potrebe vazduhoplovnotehničke službe Pomorskog vazduhoplovstva. U njoj je školovan podoficirski kadar po dvogodišnjem nastavnom planu i programu, a kandidati za pitomce primani su iz gradjanstva. Škola je prestala da radi u Aprilskom ratu 1941. godine.

U Vazduhoplovstvu vojske su, tokom dvadesetih godina XX veka, osnovane dve grupacije škola: škole za telače i škole za pripremu spicijalista za stručne i pomoćne službe. Za školovanje spicijalista postoje su: ŠKOLA ZA AVIO-MEHANIČARE (monterska i motorska specijalnost), ORUŽARSKA ŠKOLA, ELEKTRIČARSKA ŠKOLA, ŠOFERSKA ŠKOLA, ŠKOLA VEZE, FOTOGRAFSKA ŠKOLA, METEOROLOŠKA ŠKOLA, ŠKOLA POMOĆNIH SLUŽBI I ŠKOLA ZA STRELCE-BOMBARDERE. Sve te škole bile su u sastavu KOMANDE VAZDUHOPLOVNIH STRUČNIH ŠKOLA u Pančevu. I u te škole primani su podoficiri koji su prethodno završili jednu od podoficirskih škola u Kopnenoj vojci, a školovanjej je trajalo jednu godinu.

Od pomenutih škola osnovana je VAZDUHOPLOVNA PODOFICIRSKA ŠKOLA (VPŠ) u Pančevu, koja je zatim preseljena u Novi Sad. Kandidati za VPŠ primani su po konkursu iz gradjanstva, a školovanje je izvodjeno po dvogodišnjem nastavnom planu i programu. Posle završenog prvog dela školovanja, u kome je sticano opšte i opšte-vojno obrazovanje, pitomci su selektirani za specijalističke, odnosno vojnostručne škole: pilotske, Padobransku, za vezu, Meteorološku, Fotografsku, za strelce-bombardere, Avio-mehaničarsku, Oružarsku, Električarsku i Školu za pomoćne službe. Svi svršeni pitomci VPŠ mogli su da konkurišu za pilotske škole i posle završetka specijalističkih škola - iz avijacijskih jedinica i ustanova.

Do Aprilskog rata 1941. godine postojale su dve podoficirske vazduhoplovne škole: Vazduhoplovna podoficirska škola u Novom Sadu, koja je školovala podoficirski kadar za Vazduhoplovstvo vojske, i za Pomorska vazduhoplovna podoficirska škola, koja je školovala kadar za Pomorsko vazduhoplovstvo. Obe su prestale sa radom u Aprilskom ratu. Kadar, školovan u tim školama, bio je jezgro Partizanske avijacije i Vazduhoplovstva NOV i POJ.

Vazduhoplovna podoficirska škola (VPŠ) je u februaru 1945. godine primila prvu klasu iz vazduhoplovnih omladinskih bataljona, koji su bili stacionirani u Beloj Crkvi. Osnovana je po uzoru na VPŠ iz Vazduhoplovstva Kraljevine Jugoslavije, sa istom namenom i sličnim nastavnim planom i programom. Školovanje je otpočelo po dvogodišnjem nastavnom planu i programu (NPP) iz dva dela. Po završetku prvog dela NPP (opšte i opštevojno obrazovanje) pitomci su selektirani po smerovima i specijalnostima: odabrani kandidati za pilote upućivani su u Pilotsku školu, a ostali su nastavljani školovanje u VPŠ, osim saobraćajnog smera, koji je nešto kasnije upućen u Vazduhoplovnu saobraćajnu školu. Prvi komandant VPŠ bio je majoj Radmilo Nikolić, a privi politički komesar kapetn Đuro Zeljković. U leto 1945.godine VPŠ je iz Novog Sada premeštena u Kraljevo, gde je 1. septembra reoranizovana i preimenovana u ŠKOLU SPECIJALISTA KOMANDE VAZDUHOPLOVSTVA (ŠSKV), a neto kasnije u ŠS RV. Tada je primila na školovanje drugu klasu na dvogodišnjej školovanje i nastavila školovanjej specijalista za vazduhoplovnotehničku službu (VTSl) ivezu u RV. Za komandanta ŠS KV postavljen je potpukovnik Danilo Hubmajer, dipl.inž. elektro-mašinstva, a za političkog komesara major Žarko Gudžulić.ž

Marta 1946. godine ŠS KV je premeštena iz Kraljeva u Rajlovac kod Sarajeva, gde su postojali bolji uslovi za njen rad i razvoj. Tada je primila treću klasu na jednogodišnje školovanje. U njenom sastavu osnovana je i ŠKOLA MLADJIH SPECIJALISTA, u kojoj su školovane dve klase vojnika, po šerstomesečnom nastavnom planu i programu. U toku 1947. godine pri ŠS KV osnovane su Škola rezervnih  vazduhoplovnotehničkih oficira (ŠR VTO) i Škola aktivnih vazduhoplovnotehničkih oficira (ŠAVTO), koje su činile VAZDUHOPLOVNO UČILIŠTE (VTU). Škola specijalista Ratnog vazduhoplovstva (kako se od jeseni 1947. g naziva) bila je organizovana u dva bataljona (klase), a Komanda VTU bila je ujedno i Komanda ŠS RV. Za komandanta VTU postavljen je potpukovnik Hivzo Malohodžić, a za političkog komesara potpukovnik Sava Radojičić. Komanda, njeni organi i nastavnički i tehnički organi bili su zajednički za sve škole VTU.

U jesen 1949. godine VTU je preimenovano u VOJNI VAZDUHOPLOVNI TEHNIČKI ŠKOLSKI CENTAR (VVTŠC). Februara 1953. godine Centar je dobio novi naziv - VAZDUHOPLOVNI TEHNIČKI ŠKOLSKI CENTAR (VTŠC), a ŠS RV preimenovana je u VAZDUHOPLOVNU TEHNIČKU PODOFICIRSKU ŠKOLU (VTPŠ), da bi, septembra 1954. godine, ponovo promenila naziv u VAZDUHOPLOVNU PODOFICIRSKU MEHANIČARSKU ŠKOLU (VPMŠ). Taj naziv je zadržala do septembra 1967. godine.

U martu 1947. godine u Kraljevu je počela sa radom DRUGA ŠKOLA SPECIJALISTA (Druga ŠS KV), u kojoj je školovan podoficirski kadar veze, meteorološke i fotografske službe u RV. U jesen iste godine u Kraljevu je osnovan VAZDUHOPLOVNI ŠKOLSKI CENTAR VEZE (VŠCV), koji su činile tri škole: VAZDUHOPLOVNA PODOFICIRSKA ŠKOLA VEZE (VPŠV), VAZDUHOPLOVNA METEOROLOŠKA ŠKOLA (VMŠ) i VAZDUHOPLOVNA FOTOGRAFSKA ŠKOLA (VFŠ). Vazduhoplovna podoficirska škola veze preuzela je školovanje pododficirskog kadra veze i ŠS KV u Rajlovcu, a VMŠ i VFŠ su dislocirane iz Zemuna (gde su osnovane 1945. godine) u Kraljevo. Za komandanta Druge ŠS KV i kasnije VŠCV postavljen je major (zatim potpukovnik) Viktor Benedik, a za političkog komesara major (kasnije potpukovnik) Pero Žarković.

Februara 1953. godine na dućnost komandanta VTŠC u Rajlovcu postvljen je potpukovnik Josip Šperac, a od 1. septembra 1955. godine tu dužnost obavljao je potpukovnik Svetozar Perić, koji su uejdno bili i komandanti VTPŠ, odnosno VPMŠ. Od septembra 1955. godine do septembra 1960. godine VPMŠ je bila organizovana kao pitomački bataljon, kojim su komandovali major Muhamed Bogunjić a od 1957. godine major Josip Kadak.

Na početku školske 1957./58. godine VPMŠ u Rajlovcu od VPŠV iz Kraljeva preuzela je školovanje avio-radio i avio-radarsku specijalnost, tako da je dalje nastavila sa školovanjem svih specijalnosti za vazduhoplovnotehničku službu RV. Iste godine sve podoficirske škole - u Rajlovcu i Kraljevu - VPMŠ, VPŠV, VMŠ i VFŠ - prešle su na trogodišnje školovanje pitomaca.

Godine 1960. VTŠC u Rajlovcu je reorganizovan, tako da je VPMŠ dobila svoju komandu, nastavničke i tehničke organe. Za komandanta VPMŠ je postavljen potpukovnik Uroš Stojaković, 1961. godine potpukovnik Dušan Panajotović, a 1964. godine potpukovnik (pukovnik) Dušan Gabrijelčič. Od 1960. godine do 1964. godine naelnik VTŠC bio je pukovnik Stanislav Perhavec, a od 1964. do 1967. godine general-major avijacije Svetozar Radojević. U Kraljevu, na dužnosti načelnika VŠCV od 1955. do 1962. godine je bio potpukovnik Milutin Vučelić, a zatim pukovnik Dušan Otović, koji je na toj dužnosti ostao do 1969. godine, kada je VŠCV rasformiran.

Godine 1961. iz Školskog centra veze (ŠCV) u Šentvidu (kod Ljubljane) izuzeto je školovanje radarsko-računarske specijalnosti za protivavionsku artiljeriju, pa su pitomci te specijalnosti nastavili školovanje u VPMŠ. Ta specijalnost je 1964. godine preusmerena na radarsko-računarsku specijalnost vazdušnog osmatranja, javljanja i navodjenja (VOJIN). Od 1963. godine u VMPŠ je otpočelo školovanje podoficirskog kadra za raketne jedinice PVO, s tim što je poslednja godina školovanja svih raketnih specijalnosti završena u Raketnom školskom centru u Bartajnici.

U periodu od 1960. do 1969. godine sve podoficirske škole u RV i PVO, u Rajlovcu (VTPŠ, odnosno VPMŠ) i Kraljevu (VTŠV, VMŠ i VFŠ), znatno su unapredile svoj vaspitno-nastavni rad u vojnom i stručnom pogledu. U tom periodu nastavljena je integracija vazduhoplovnih podoficirskih škola u VTPŠ /VTŠC u Rajlovcu, pa je i za njihov prelazak na četvorogodišnji nastavni plan i program.

Septembra 1966. godine rasformiran je VTŠC u Rajlovcu, pa je VTPŠ/VPMŠ postala samostalna škola, neposredno potčinjena Komandi RV i PVO. Godine 1969. rasformiran je i VŠCV u Kraljevu i od njega je osnovan ODELJAK u sastavu VTPŠ, za doškokovavanje klasa koje su se zatekle na školovanju. Taj odeljak je rasformiran u leto 1973. godine, kada je završila školovanje 23.klasa VTŠ. Sve škole VŠCV u Kraljevu (VPŠV, VMŠ i VFŠ) ušle su u sastav VTPŠ u Rajlovcu, koja je od tada školovala celokupan podoficirski kadar za RV i PVO (avijacija, artiljerijsko-raketne jedinice, VOJIN, veza i za elektronska i protivelektronska dejstva).

Vazduhoplovna tehnička podoficirska škola je promenila formacijski naziv 1969. godine u VAZDUHOPLOVNA TEHNIČKA VOJNA ŠKOLA (VTVŠ), a juna 1970. godine dobila je naziv VAZDUHOPLOVNA TEHNIČKA ŠKOLA (VTŠ). Posle stupanja na snagu Zakona o vojnim školama i naučnoistraživačkim ustanovama u JNA u jesen 1973. godine, VTŠ je dobila naziv - SREDNJA VAZDUHOPLOVNA TEHNIČKA ŠKOLA (SVTVŠ), a 1975. godine - VAZDUHOPLOVNA TEHNIČKA SREDNJA VOJNA ŠKOLA (VTSVŠ). Taj naziv je imala do 1986. godine, kada je preimenovana u SVŠ RV i PVO.

Od 30. avgusta 1967. do 1972. godine načelnik VTPŠ (VTVŠ, VTŠ) bio je potpukovnik Života B. Đurić, koji je 22. decembra 1971. godine vanredno unapredjen u čin pukovnika. U periodu od 10. jula 1972. godine do 31. decembra 1984. godine načelnik VTVŠ (VTŠ) bio je potpukovnik (od 22. decembra 1973. godine pukovnik) Boško Č. Milutinović. (Od 17. septembra 1981. do 28. marta 1982. godine pukovnik Milutinović je bio na radu u oružanim snagama Libije. U tom periodu kao vršilac dužnosti načelnika Škole bio je potpukovnik Želimir Pojić.)  Tu odgovornu dužnost zatim će obavljati dva bivša pitomca Škole: pukovnik Savo S. Čuljković, diplomirani mašinski inženjer, od 7. juna 1984. godine do 6. decembra 1993. godine i potpukovnik (pukovnik) Radomir S. Simanović, diplomirani inženjer elektrotehničke i magistar ekonomskih naurka, od 22. avgusta 1994. do 29. aprila 1998. godine, koga će naslediti potpukovnik (pukovnik) Željko Jezdić, koji je na toj dužnosti i do danas (2003.g).

Srednja vojna škola RV i PVO dislocirana je iz Rajlovca u Sombor aprila 1992. godine, a u jesen 1997. godine iz Sombora u Batajnicu. Godine 1994. završila je poslednja klasa koja je školovana po četvorogodišnjem NPP (44.klasa). Posle te klase primani su kandidati iz gradjanstva koji su završili dva razreda srednje škole, pa su školovani dve godine, a primani su i kandidati sa završena tri razreda srednje škole, koji su u SVŠ RV i PVO školovani po jednogodišnjem NPP (opštevojno i specijalnističko nastavno područje). Danas se školuju samo kandidati sa završenom srednjom školom, a školovanje se izvodi po jednogodišnjem NPP.

Prema opštim ocenama, SVŠ RV i PVO dala je najbolji kadar koji je školovan prema četvorogodišnjem NPP, po kome je školovanje obavljeno od 1969. do 1994. godine. Te ocene SVŠ RV i PVO (VTVŠ, VTŠ, SVTŠ i VTSVŠ) dobila je i od društvenih školskih organa, a ne samo od vojnih. U ratu 1991. - 1999. godine kadar školovan u VTŠ/SVŠ RV i PVO, posebno u napadu NATO-a na Saveznu Republiku Jugoslaviju, položio je sve ispite - stručne, moralne i ljudske, sa najvišim ocenama.

Veliki broj bivših pitomaca VTŠ/SVŠ RV i PVO nastavio je školovanje u vojnim akademijama RV i PVO, na fakultetima u gradjanstvu ili je polagao ispit za čin oficira, pa su stekli visoke vojne činove, a znatan broj stekao je i akademska i naučna znanja.

15. juna 2003. godine

Prilog vazduhoplovnotehničkog pukovnika u penziji BOŠKA Č. MILUTINOVIĆA za knjicu "SPOMENICA 23.KLASE VAZDUHOPLOVNE TEHNIČKE ŠKOLE 1969-1973." Ovaj tekst posvećen je nekadašnjem načelniku VTŠ Bošku Milutinoviću koji je, nakon obeležavanja 30.godišnjice završetka školovanja 23.klase VTŠ Rajlovac, preminuo, a bio je medju učesnicima svečanosti. Nije dočekao 40.godišnjicu 23.klase koja je obeležena 18. maja 2013. godine u restoranu Doma vazduhoplovstva u Zemunu.Takodje, ovaj tekst posvećujem BORIVOJU Đ. POPOVIĆU, pukovniku u penziji, načelniku 23.klase vazduhoplovnotehničke škole u Rajlovcu - priređivaču "Spomenice".

Slike sa proslave 30.godina 23.klase VTŠ:
https://www.youtube.com/watch?v=KTkPAIcztUM&list=PLDidcxzZZWlJkk0N7FNPO9NhJZrk6cYhr

Video sa proslave 30.godina 23.klase VTŠ:
https://www.youtube.com/watch?v=m9v9SgWzILk&feature=share



Poslednji put izmenio RAJKO LUKIĆ dana Ned Jul 14, 2013 4:57 pm, izmenio ukupno 2 puta (Razlog : Dopuna)

Nazad na vrh  Poruka [Strana 1 od 1]

Dozvole ovog foruma:
Ne možete odgovarati na teme u ovom forumu